حافظه پنهان
حافظه، به طور كلى به دو نوع آشكار و پنهان تقسيم مى شود. حافظه ى پنهان، خود چهار رده از كاركردهاى نگهدارنده ى اطلاعات را در بر می گيرد. اين كاركردها عبارتند از شرطى شدن، خوگيرى، مهارت يابى و حساس شدن. تمام اين نمودهاي حافظه يک ويژگى مشترک دارند و آن هم صورتبندي «نشدن» اطلاعات درونى شان در قالب نظامهاي نشانگانى-معنايى است. اطلاعاتِ نگهدارى شده در اين نوع حافظه، در سطح خودآگاه بازنمايى نمى شود و تنها در سطح رفتارى و حركتى كاربرد دارد. منشواره ها به همراه دامنه ي گسترده اي از مهارتهاي رفتاري در اين بخش ذخيره مى شوند.
اطالعات انباشته در حافظه ى پنهان، با وجود بيان ناپذيرى و صورتبندي نشدنشان در سطح زبانى، زمينه را براى بسيارى از رفتارهاى
عمومى فرد فراهم مى آورند و جهتگيرى فرد در مورد بسيارى از منشها را تعيين مى كنند. حافظه ى پنهان، در واقع، نخستين لايهى عملِ اطلاعات بر فضاى حالت رفتارى فرد است و به نوبهى خود بخشهايى از فضاى حالت را مسدود و دسترسى ناپذير مى سازد. بديهى است كه منشهاى وابسته به اين بخشهاى فضاى حالت در چنين فردى جذب ناپذير و نامفهوم مى شوند.
بنابراين حافظه ى پنهان را، هم از نظر جاى دهىِ منشواره ها و هم از جنبه ى اثر محدودكننده ى چشمگيرش بر فضاى حالت منشها، بايد مهم و تعيين كننده دانست.
