لذت -رنج: تفاوت بین نسخه‌ها
از ویکی زروان
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | '''کلیدواژه‌های خویشاوند (مفهومی):''' | + | ==='''کلیدواژه‌های خویشاوند (مفهومی):'''=== |
| − | + | * [[مرگ ـ زندگی]] | |
| − | [[مرگ ـ زندگی]] | + | * [[قدرت ـ ناتوانی]] |
| − | + | * [[معنا ـ پوچی]] | |
| − | [[قدرت ـ ناتوانی]] | + | * [[خوشی ـ ناخوشی]] |
| − | + | * [[کام ـ درد]] | |
| − | [[معنا ـ پوچی]] | + | |
| − | + | ||
| − | [[خوشی ـ ناخوشی]] | + | |
| − | + | ||
| − | [[کام ـ درد]] | + | |
| − | + | ||
| سطر ۲۷: | سطر ۲۲: | ||
==='''تله های لذت'''=== | ==='''تله های لذت'''=== | ||
* '''شکایت''': اگر به قدرِ ــ یا از نوعِ ــ دیروز/ فلانى/ آن شرایط خاص لذت نبرم، زیان کرده ام. | * '''شکایت''': اگر به قدرِ ــ یا از نوعِ ــ دیروز/ فلانى/ آن شرایط خاص لذت نبرم، زیان کرده ام. | ||
| + | <br /> | ||
| + | |||
* '''قناعت''': لذت حدى دارد که فرا رفتن از آن غیرمجاز،غیر [[اخلاقی]]، خطرناک یا [[ناشایست]] است. پس اگر امروز به اندازه ى (یا از نوع) دیروز لذت ببرم، کافى است. | * '''قناعت''': لذت حدى دارد که فرا رفتن از آن غیرمجاز،غیر [[اخلاقی]]، خطرناک یا [[ناشایست]] است. پس اگر امروز به اندازه ى (یا از نوع) دیروز لذت ببرم، کافى است. | ||
<br /> | <br /> | ||
| سطر ۳۲: | سطر ۲۹: | ||
* '''حسادت''': | * '''حسادت''': | ||
# '''نسخه ى اول''': دیگرى نباید بیش از من [[قدرت]]/ لذت داشته باشد. [[عدالت]] حکم مى کند که همه به یک اندازه لذت ببرند (این نسخه را اغلب کسانى که کمتر از دیگران قدرت/ لذت دارند تجویز مىکنند). | # '''نسخه ى اول''': دیگرى نباید بیش از من [[قدرت]]/ لذت داشته باشد. [[عدالت]] حکم مى کند که همه به یک اندازه لذت ببرند (این نسخه را اغلب کسانى که کمتر از دیگران قدرت/ لذت دارند تجویز مىکنند). | ||
| + | <br /> | ||
| + | |||
# '''نسخه ى دوم''': اگر دیگرى از حد خاصى بیشتر لذت ببرد، لذت من کاهش مى یابد، چون مقدار کل لذت هاى موجود در جهان ثابت است (این نسخه محبوب کسانى است که برنده/ بازنده بازى مى کنند). | # '''نسخه ى دوم''': اگر دیگرى از حد خاصى بیشتر لذت ببرد، لذت من کاهش مى یابد، چون مقدار کل لذت هاى موجود در جهان ثابت است (این نسخه محبوب کسانى است که برنده/ بازنده بازى مى کنند). | ||
| + | <br /> | ||
| + | |||
* '''[[ریاضت]]''': اگر امروز لذت نبرم فردا بیشتر لذت خواهم برد. | * '''[[ریاضت]]''': اگر امروز لذت نبرم فردا بیشتر لذت خواهم برد. | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۱۴
محتویات
کلیدواژه‌های خویشاوند (مفهومی):
اصل لذت
- در سطح روانشناختی، یعنی تنها لایه ای که دارای سیستم پایه ای خودآگاه است، جمِ لذت و رنج است که شکست تقارن ها و انتخاب ها را سازماندهی می کند. از این رو این دو بی واسطه و مستقیم و سرراست می نمایند.
- در حالی که سایر عناصر قلبم پیش از فهم شدن در سطح روانی ابتدا بر مبنای لذت/ رنج رمزگذاری می شوند و به این ترتیب فهم میشوند.
توهم بقای لذت
- مقدار، الگوی توزیع، تداوم و شدت لذت امرى متقارن است.این اصل مى تواند دو شکل پیدا کند:
- نوع و مقدار لذت در زمانها، شرایط، و افراد گوناگون ثابت است. یعنى لذت نسبت به محور زمان/مکان/ فرد متقارن است.
- مقدار کل لذتى که یک آدم در کل عمرش مى برد ثابت است و در همه ى افراد برابر است.
تله های لذت
- شکایت: اگر به قدرِ ــ یا از نوعِ ــ دیروز/ فلانى/ آن شرایط خاص لذت نبرم، زیان کرده ام.
- قناعت: لذت حدى دارد که فرا رفتن از آن غیرمجاز،غیر اخلاقی، خطرناک یا ناشایست است. پس اگر امروز به اندازه ى (یا از نوع) دیروز لذت ببرم، کافى است.
- حسادت:
- نسخه ى اول: دیگرى نباید بیش از من قدرت/ لذت داشته باشد. عدالت حکم مى کند که همه به یک اندازه لذت ببرند (این نسخه را اغلب کسانى که کمتر از دیگران قدرت/ لذت دارند تجویز مىکنند).
- نسخه ى دوم: اگر دیگرى از حد خاصى بیشتر لذت ببرد، لذت من کاهش مى یابد، چون مقدار کل لذت هاى موجود در جهان ثابت است (این نسخه محبوب کسانى است که برنده/ بازنده بازى مى کنند).
- ریاضت: اگر امروز لذت نبرم فردا بیشتر لذت خواهم برد.
راهبرد حافظ
- هیچ لحظه اى و هیچ نوع پاداشى تکرارپذیر نیست.
پرسش
- چرا تله های لذت چنین فراگیر هستند؟
- آیا میتوان این چارچوبهای ذهنی نادرست را ناشی از خطایی تکاملی دانست؟
- ارتباط میان لذت و توزیع منابع چیست؟
- چرا معمولا لذت/ بقا با معنا/ قدرت در تعارض قرار میگیرد؟
تمرین
- نمودهاى اصل بقاى لذت را در قواعد رفتارى رایج در میان مردمان، قوانین حقوقى، و عرف هاى اجتماعى تشخیص بدهید.
- چرا پیروى از راهبرد حافظ دشوار است؟
- در کدام تله ها درگیر هستید؟
