جبر - اختیار: تفاوت بین نسخه‌ها
از ویکی زروان
| (۹ ویرایش میانی توسط یک کاربر نشان داده نشده‌است) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | جبر - اختیار یک جم [[شناخت]]ی است | |
| − | [[علیت ـ تصادف]] | + | ==کلیدواژه‌های خویشاوند (مفهومی)== |
| + | * [[علیت ـ تصادف]] | ||
| + | *درونزاد ـ برونزاد | ||
| + | * [[جزء ـ کل]] | ||
| + | * [[انتخاب ـ اجبار]] | ||
<br /> | <br /> | ||
| − | |||
<br /> | <br /> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | == | + | ==[[اصل اختیار]]== |
* شبکه ی روابط جاری در عناصر هستی، متناسب با درجه ی پیچیدگی هر سیستم، میزانی از آزادی عمل را در زمینه ای از متغیرهای تعیین شده توسط عوامل خارجی، برایش فراهم میآورد. | * شبکه ی روابط جاری در عناصر هستی، متناسب با درجه ی پیچیدگی هر سیستم، میزانی از آزادی عمل را در زمینه ای از متغیرهای تعیین شده توسط عوامل خارجی، برایش فراهم میآورد. | ||
| − | * به عبارت دیگر، رفتار هر [[سیستم]] توسط مجموعه ای از متغیرهای درونی یا بیرونی تعیین می شود، که نسبت این دو به [[ | + | * به عبارت دیگر، رفتار هر [[سیستم]] توسط مجموعه ای از متغیرهای درونی یا بیرونی تعیین می شود، که نسبت این دو به سطح [[پیچیدگی]] سیستم بستگی دارد. |
| − | * با افزوده شدن بر [[پیچیدگی سیستم]]، میزان و تأثیر متغیرهای درونزاد برای تعیین رفتار سیستم بیشتر می شود، و بنابراین درجه هایی از استقلال رفتاری از محیط حاصل می آید. | + | * با افزوده شدن بر [[پیچیدگی]] [[سیستم]]، میزان و تأثیر متغیرهای درونزاد برای تعیین رفتار سیستم بیشتر می شود، و بنابراین درجه هایی از استقلال رفتاری از محیط حاصل می آید. |
* مجموعه ی رفتارهایی را که زیر تأثیر متغیرهای درونزاد سیستم شکل گرفته باشند، '''اختیاری''' می نامند. | * مجموعه ی رفتارهایی را که زیر تأثیر متغیرهای درونزاد سیستم شکل گرفته باشند، '''اختیاری''' می نامند. | ||
| + | <br /> | ||
| + | ==دوبُن گرايی== | ||
| + | * باور به این که [[من]] و [[مهروند]] دو ماهیت متمایز و جدا از هم هستند که در ذات با هم تعارض دارند. | ||
| + | * از این رو، ارتباط من و هستی یکطرفه، علّی، ساده و روشن است؛ یعنی، همانطور که دو چیزِ بی ربط به شکلی ساختگی و برونزاد با هم مرتبط میشوند. | ||
| − | |||
| − | |||
| + | ==[[تله]] ی [[افلاطون]]== | ||
| + | * فرض روابط علّی میان من و مهروند به دو فرض علّیِ متضاد در مورد این دو منتهی میشود. | ||
| + | * از یک سو، می توان فرض کرد که هستی من را تعیین میکند ('''جبرگرایی کامل''') | ||
| + | *از سوی دیگر، ممکن است من تنها عامل و علت دگرگونی هستی فرض شود ('''اختیارگرایی مطلق'''). | ||
| + | <br /> | ||
| + | <br /> | ||
| − | == | + | ==[[راهبرد]] [[زرتشت]]== |
| − | + | * پذیرش درهم تنیدگی [[من]] و [[مهروند]]، که به فهمِ تعین دوسویه و اندرکنش مداوم و بنیادین این دو منتهی میشود. | |
| + | <br /> | ||
| − | == | + | ==پرسش== |
| − | + | * گشودگی [[مهروند]] یعنی چه؟ | |
| − | + | * آیا این بدان معناست که فهم من از مهروند همواره ناقص و ناتمام است؟ | |
| − | + | * اگر فهم من از مهروند همواره ناتمام است، چرا همگان در جستوجوی قطعیت و تمامیت در دستگاه شناختی خود هستند؟ | |
| − | + | * من و مهروند چطور با هم مربوط میشوند؟ منظور از در هم تنیدگی این دو چیست؟ | |
| − | + | <br /> | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | == | + | ==تمرین== |
| − | + | * در یک کنش عادی خودتان متغیرهای تعیین کننده ی آن رفتار را که از شما یا محیط صادر شده اند از هم تفکیک کنید | |
[[File:14.JPG|center]] | [[File:14.JPG|center]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۲۶
جبر - اختیار یک جم شناختی است
محتویات
کلیدواژه‌های خویشاوند (مفهومی)
- علیت ـ تصادف
- درونزاد ـ برونزاد
- جزء ـ کل
- انتخاب ـ اجبار
اصل اختیار
- شبکه ی روابط جاری در عناصر هستی، متناسب با درجه ی پیچیدگی هر سیستم، میزانی از آزادی عمل را در زمینه ای از متغیرهای تعیین شده توسط عوامل خارجی، برایش فراهم میآورد.
- به عبارت دیگر، رفتار هر سیستم توسط مجموعه ای از متغیرهای درونی یا بیرونی تعیین می شود، که نسبت این دو به سطح پیچیدگی سیستم بستگی دارد.
- با افزوده شدن بر پیچیدگی سیستم، میزان و تأثیر متغیرهای درونزاد برای تعیین رفتار سیستم بیشتر می شود، و بنابراین درجه هایی از استقلال رفتاری از محیط حاصل می آید.
- مجموعه ی رفتارهایی را که زیر تأثیر متغیرهای درونزاد سیستم شکل گرفته باشند، اختیاری می نامند.
دوبُن گرايی
- باور به این که من و مهروند دو ماهیت متمایز و جدا از هم هستند که در ذات با هم تعارض دارند.
- از این رو، ارتباط من و هستی یکطرفه، علّی، ساده و روشن است؛ یعنی، همانطور که دو چیزِ بی ربط به شکلی ساختگی و برونزاد با هم مرتبط میشوند.
تله ی افلاطون
- فرض روابط علّی میان من و مهروند به دو فرض علّیِ متضاد در مورد این دو منتهی میشود.
- از یک سو، می توان فرض کرد که هستی من را تعیین میکند (جبرگرایی کامل)
- از سوی دیگر، ممکن است من تنها عامل و علت دگرگونی هستی فرض شود (اختیارگرایی مطلق).
راهبرد زرتشت
پرسش
- گشودگی مهروند یعنی چه؟
- آیا این بدان معناست که فهم من از مهروند همواره ناقص و ناتمام است؟
- اگر فهم من از مهروند همواره ناتمام است، چرا همگان در جستوجوی قطعیت و تمامیت در دستگاه شناختی خود هستند؟
- من و مهروند چطور با هم مربوط میشوند؟ منظور از در هم تنیدگی این دو چیست؟
تمرین
- در یک کنش عادی خودتان متغیرهای تعیین کننده ی آن رفتار را که از شما یا محیط صادر شده اند از هم تفکیک کنید
