گیتی - مینو: تفاوت بین نسخه‌ها
از ویکی زروان
(←تمرین) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
'''کلیدواژه‌های خویشاوند (مفهومی)''' | '''کلیدواژه‌های خویشاوند (مفهومی)''' | ||
| − | + | <br /> | |
| + | [[چیز -رخداد]] | ||
| + | <br /> | ||
| + | [[جسم ـ روح]] | ||
| + | <br /> | ||
| + | [[بودن - شدن]] | ||
| + | <br /> | ||
| + | [[آشکارگی-بازنمایی|بازنمایی ـ شهود]] | ||
| + | <br /> | ||
| + | [[زمینی ـ فرارونده]] | ||
| + | |||
| + | |||
==='''اصل دوقطبی شدن هستی''':=== | ==='''اصل دوقطبی شدن هستی''':=== | ||
| − | آن بخشی از سپهر شناسایی که بیشتر بر الگوی [[رمزگذاریِ]] [[بود- نمود|نمود]] تمرکز یافته است، عرصه ای هستی شناسانه را پدید می آورد که '''مینو''' نامیده میشود. | + | * آن بخشی از سپهر شناسایی که بیشتر بر الگوی [[رمزگذاریِ]] [[بود- نمود|نمود]] تمرکز یافته است، عرصه ای هستی شناسانه را پدید می آورد که '''مینو''' نامیده میشود. |
| − | مینو با چرخه های رمزگذاری مکرر و حلقه های [[ارجاع]] و [[نمادهای زبانی]] پیاپی مشخص میشود. از این رو، ماهیتی [[استعلایی]] و سرشتی ذهنی و معقول به خود می گیرد. | + | * مینو با چرخه های رمزگذاری مکرر و حلقه های [[ارجاع]] و [[نمادهای زبانی]] پیاپی مشخص میشود. از این رو، ماهیتی [[استعلایی]] و سرشتی ذهنی و معقول به خود می گیرد. |
| − | از سوی دیگر، شبکه ی ارجاع هایی که به «[[بود- نمود|بود]]» منسوب میشوند (و البته، در نهایت، در درون دایره ی بسته ی نمودها سیر میکنند)، '''گیتی''' خوانده میشوند. | + | * از سوی دیگر، شبکه ی ارجاع هایی که به «[[بود- نمود|بود]]» منسوب میشوند (و البته، در نهایت، در درون دایره ی بسته ی نمودها سیر میکنند)، '''گیتی''' خوانده میشوند. |
| − | گیتی برعکسِ مینو، همچون زمینه ای از چیزهای سخت و تجربی و ملموس فهم میشود. | + | * گیتی برعکسِ مینو، همچون زمینه ای از چیزهای سخت و تجربی و ملموس فهم میشود. |
<br /> | <br /> | ||
| سطر ۱۳: | سطر ۲۴: | ||
| − | پدیدارهای گنجیده در گیتی، به دلیل اتصالشان با | + | * پدیدارهای گنجیده در گیتی، به دلیل اتصالشان با [چیز]ها و امور ملموس، معمولا [[زمینی]] دانسته می شوند و در مقابلشان پدیدارهای رخدادگونه ی مینویی قرار می گیرند که [[فرارونده]] فرض میشوند. |
| + | * از این رو، [[جمِ]] گیتی ـ مینو، که دو عرصه ی [[هستی شناختی]] را از هم تفکیک میکند، با جمِ زمینی ـ فرارونده پیوند میخورد که نشانگر ماهیت پدیدارهاست. | ||
==='''دوبُن گرايی''':=== | ==='''دوبُن گرايی''':=== | ||
| − | + | * باور به این که هستی به راستی از دو بخش گیتی و مینو تشکیل یافته است. یعنی اشتباه گرفتنِ امری [[شناختشناسانه]] با امری [[هستیشناسانه]]. | |
| + | * این در شرایطی رخ میدهد که تمایز گیتی ـ مینو، که در واقع در درون قلمرو نمود ظهور می کنند، به عرصه ی بود منسوب شوند و همچون چیزهایی که به راستی و در آن بیرون متفاوت «هستند»، درک شوند | ||
| + | |||
==='''[[تله]] ی [[افلاطون]]''':=== | ==='''[[تله]] ی [[افلاطون]]''':=== | ||
| − | :قلمروی مینو به دلایل | + | :قلمروی مینو به دلایل [[دانایی ـ هنر -اخلاق|اخلاقی]]، هستی شناسانه، یا زیبایی شناختی بر گیتی برتری و ترجیح دارد. |
| + | |||
==='''[[راهبرد]] [[زرتشت]]''':=== | ==='''[[راهبرد]] [[زرتشت]]''':=== | ||
| − | + | * گیتی و مینو جفتی درهم تنیده و متصل به یکدیگر هستند. هر دو را باید پذیرفت و تأیید کرد و ارج نهاد، چرا که تمایز این دو در واقع وجود ندارد و جز الگویی از [[پردازش اطلاعات]] در نظام شناسنده نیست. | |
| − | + | * درک این که مینو و گیتی دو الگوی متمایزِ رمزگذاری چیزها و شناختن هستنده ها هستند، نه دو رده از هستنده ها. | |
| + | |||
==='''پرسش'''=== | ==='''پرسش'''=== | ||
* چرا گیتی و مینو تمایل دارند تا همچون مفاهیمی هستی شناختی تصور شوند؟ | * چرا گیتی و مینو تمایل دارند تا همچون مفاهیمی هستی شناختی تصور شوند؟ | ||
* چرا یکی از این دو به اندیشه و دیگری به تجربه ی حسی منسوب میشود؟ | * چرا یکی از این دو به اندیشه و دیگری به تجربه ی حسی منسوب میشود؟ | ||
* ارتباط این دو با زبان چیست؟ | * ارتباط این دو با زبان چیست؟ | ||
| + | |||
نسخهٔ ۶ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۴۷
کلیدواژه‌های خویشاوند (مفهومی)
چیز -رخداد
جسم ـ روح
بودن - شدن
بازنمایی ـ شهود
زمینی ـ فرارونده
اصل دوقطبی شدن هستی:
- آن بخشی از سپهر شناسایی که بیشتر بر الگوی رمزگذاریِ نمود تمرکز یافته است، عرصه ای هستی شناسانه را پدید می آورد که مینو نامیده میشود.
- مینو با چرخه های رمزگذاری مکرر و حلقه های ارجاع و نمادهای زبانی پیاپی مشخص میشود. از این رو، ماهیتی استعلایی و سرشتی ذهنی و معقول به خود می گیرد.
- از سوی دیگر، شبکه ی ارجاع هایی که به «بود» منسوب میشوند (و البته، در نهایت، در درون دایره ی بسته ی نمودها سیر میکنند)، گیتی خوانده میشوند.
- گیتی برعکسِ مینو، همچون زمینه ای از چیزهای سخت و تجربی و ملموس فهم میشود.
عناصر گیتی عبارتند از نمودهایی که مدعی ارجاع به بود هستند.
محتوای مینو اما، نمودی است که نمود بودن خود را با رمزگذاری افراطی خویش آشکار میسازد.
- پدیدارهای گنجیده در گیتی، به دلیل اتصالشان با [چیز]ها و امور ملموس، معمولا زمینی دانسته می شوند و در مقابلشان پدیدارهای رخدادگونه ی مینویی قرار می گیرند که فرارونده فرض میشوند.
- از این رو، جمِ گیتی ـ مینو، که دو عرصه ی هستی شناختی را از هم تفکیک میکند، با جمِ زمینی ـ فرارونده پیوند میخورد که نشانگر ماهیت پدیدارهاست.
دوبُن گرايی:
- باور به این که هستی به راستی از دو بخش گیتی و مینو تشکیل یافته است. یعنی اشتباه گرفتنِ امری شناختشناسانه با امری هستیشناسانه.
- این در شرایطی رخ میدهد که تمایز گیتی ـ مینو، که در واقع در درون قلمرو نمود ظهور می کنند، به عرصه ی بود منسوب شوند و همچون چیزهایی که به راستی و در آن بیرون متفاوت «هستند»، درک شوند
تله ی افلاطون:
- قلمروی مینو به دلایل اخلاقی، هستی شناسانه، یا زیبایی شناختی بر گیتی برتری و ترجیح دارد.
راهبرد زرتشت:
- گیتی و مینو جفتی درهم تنیده و متصل به یکدیگر هستند. هر دو را باید پذیرفت و تأیید کرد و ارج نهاد، چرا که تمایز این دو در واقع وجود ندارد و جز الگویی از پردازش اطلاعات در نظام شناسنده نیست.
- درک این که مینو و گیتی دو الگوی متمایزِ رمزگذاری چیزها و شناختن هستنده ها هستند، نه دو رده از هستنده ها.
پرسش
- چرا گیتی و مینو تمایل دارند تا همچون مفاهیمی هستی شناختی تصور شوند؟
- چرا یکی از این دو به اندیشه و دیگری به تجربه ی حسی منسوب میشود؟
- ارتباط این دو با زبان چیست؟
تمرین
- شاخه ها و روندهای مربوط به گیتی و مینو را در سپهر تجربی اطرافتان و در زیستجهان پیرامونتان ردیابی کنید و درهم پیوستگی اش را بنگرید.
- ارتباط آن دو با بود و نمود را تحلیل کنید
