كليات: تفاوت بین نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۲ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۸

درباره فرهنگ

تکامل منشها 2 .در مورد تكامل منشها و اين ارتباط بايد به چند قضيهى بنيادى توجه كرد. نخست آن كه دو سطح منش و ژنوم، با وجود شباهتهاى بنيادى رفتارشان در مقام يک سيستم تكاملى، دو سطح مجزا و مستقل را تشكيل مىدهند. هر يک از اين اليهها براى خود پويايى مستقلى دارند و خطراهههاى ويژهى خود را در فضاى حالتِ خاص خويش تجربه مىكنند. بنابراين تالش براى فرو كاستنِ سپهر فرهنگى به سطح زيستى )انگلس( يا برعكس )فمينيستها(، ناشی از ناديده انگاشتن ماهيت سلسلهمراتبى سيستمهاى اجتماعى است. دوم آن كه معموالً منشها و بدنها به طور مستقيم با هم ارتباط برقرار نمیكنند. پيوند آنها با واسطهي دو اليهى روانى و اجتماعى، و از مجراي سيستمهاي پايهي هر اليه )نظامهاي شخصيتی و نهادهاي اجتماعی(، انجام مىپذيرد. به عبارت ديگر، سطح زيستى و فرهنگی به جايگاههايی دوردست از سلسلهمراتب پيچيدگی تعلق دارند و برهمكنش بیواسطهشان به همين دليل نامحتمل است. تأثير پويايى منشها بر رفتارِ كالبدهاى زندهي حاملشان، نه از مجراى اندركنش مستقيمِ منش- بدن، كه از راه پويايى حاالت روانى و اندركنش اجتماعی ممكن میگردد. سوم آن كه تكامل در هر دو اليهى زيستى و فرهنگى، از قوانين عمومى حاكم بر سيستمهاى تكاملى پيروى مىكند؛ قوانينى كه داوريهاى حقيقتجويانه، ارزشمدار يا زيبايىشناسانه در آن راه ندارند، و بنابراين ممكن است الگوي كلیشان خردستيزانه، غيرمنصفانه يا زشت )يا بسته به سليقهى ناظر، واژگونهي آن( جلوه كنند. آنچه به عنوان پژوهشى علمى بايد جستوجو كرد، درجهى اعتبار اين صفات و چگونگى منسوب شدنشان به روندهاى تكاملى نيست، بلكه تنها توصيف رخدادهايى است كه توسط سيستم تجربه مىشوند، و تحليل عواملى كه به بروز اين رويدادها میانجامند.