درباره زمان زروان بیکران: تفاوت بین نسخه‌ها
| سطر ۲۲: | سطر ۲۲: | ||
'''نخست''' | '''نخست''' | ||
| − | [[برداشت علمي:]] | + | [[برداشت علمي:]] |
'''دوم''' | '''دوم''' | ||
نسخهٔ ۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۵۲
مجموعهی نظریه ی زروان- کتاب ششم
نوشته شروین وکیلی
پيش درآمد
زمان، مفهومی چنان آشنا، ملموس، بديهي، پيش پا افتاده، و کليدي است که نوشتن دربارهاش به شجاعتي بسيار نياز دارد و شک کردن و به چالش کشيدن برداشت‌هاي رايج دربارهاش به جسارتي افزونتر. فهم مفهوم زمان، و نقد کردنِ برداشت رايج از اين مفهوم، اگر به قدر کافي تداوم يابد به تلاش براي دستيابي به نگاهي تازه و رويکردي نو دربارهي مفاهيمي بنيادين مانند مکان، تغيير، عليت، و رخداد منتهي ميشود. زمان مفهومي چنان حاضر و نافذ است که هر پيشنهاد جديدي براي جور ديگر ديدنِ آن به راهبردهايي رفتاري براي دگرگوني در کردار هم ميانجامد. دستکاري کردن مفهوم زمان به معناي دستکاري کردن شکل هستي خويشتن است، و از اين روست که جور ديگر انديشيدن دربارهي زمان چنين سهمگين مي-نمايد. اميدوارم که اين نوشتار، متني جسورانه باشد که دستيابي به درکي انتقادي از مفهوم زمان را ممکن سازد، و اين کار را تا مرزهاي استنتاج راهبردهايي رفتاري براي «جور ديگر جريان يافتنِ زمان» يا با بياني دقيقتر، براي «خلق ديگرگونهي زمان» دنبال کند.
رده بندی زمان
زماني ريموند ويليامز رويکردهاي انديشمندان به زمان را در سه رده جاي داده بود :
نخست برداشت علمي:
دوم رويکرد تبارشناسانه: که گويا براي نخستين بار توسط نيچه مورد استفاده واقع شده باشد. اين رويکرد، از زمان به عنوان بستري براي توضيح آن که چرا رخدادهايي خاصي به شکلي ويژه رخ داده¬اند، استفاده مي¬کند. اين زمان، بر خلاف مفهوم انتزاعي پيش‌گفته، پويا و سيال است و بسته به ماهيت رخداد و موضوع مورد پژوهش انعطاف زيادي را از خود نشان مي¬دهد.
سوم رويکرد انتقادي: که بر مبناي حمله بر دو نگرش پيش‌گفته استوار است و هدفش ويران کردن مباني نظري برداشتي از زمان است که بديهي پنداشته مي¬شود. اين رويکرد به نگرش¬هاي تاريخ‌مدار و زمان¬گرا با ديدي انتقادي نگاه مي¬کند تا از اين راه زمينه را براي شک در تاريخ‌مندي قواعد حاکم بر هستي، و قانون¬مند بودنِ تاريخ هستي فراهم آورد.
