جسم ـ روح

تن ـ من ، گیتی ـ مینو ، زمینی ـ فرارونده

اصل يگانگی

• تن و من، یعنی شکل هستی فرد در سطح روانی و زیستی دو سیستمِ درهم تنیده است که به طور عمده از پویایی ماده/ انرژی (تن) یا پردازش اطلاعات (من) تشکیل یافته است. یعنی ارتباط میان من و تن به رابطه ی میان نرم افزار و سخت افزار شباهت دارد.
• با وجود این، این دو ماهیت مکمل و همزاد هم هستند و به تنهایی معنایی ندارند.
• به این ترتیب، گیتی و مینو دو مفهوم مکمل و در هم پیوسته هستند.

دوبُن گرايی

• تن همان جسم و من همان روح است. این دو ماهیت هایی متمایز و متضاد دارند و با هم جمع ناپذیرند.
• تن یا جسم امری مادی، حیوانی، ملموس، عینی و مشترک با سایر جانوران است. در حالی که روح یا من امری ذهنی و غیرمادی است که خصلتی استعلایی و فرارونده دارد و با هر آنچه در جهان جانوران وجود دارد متفاوت است.
• بنابراین هستی به دو قطبِ مادی (گیتی) و معنوی (مینو) تقسیم می شود که اولی پست و تهدیدکننده و دومی ارزشمند و رهایی بخش است.

تله ی افلاطون

روح بر جسم برتری دارد. هر آنچه به روح و روان مربوط است استعلایی، اخلاقی، پاک و ارزشمند است. در مقابل، امر مادی و وابسته به بدن پست و حیوانی و پلید است. تن و من جفت متضاد معنایی ای را برمی سازند که باید از میانشان من را برگزید. گیتی توهمی است که بر مبنای مینو ساخته شده است.

راهبرد زرتشت

• من و تن جفتی درهم تنیده و متصل به یکدیگر هستند. هر دو را باید پذیرفت و تأیید کرد و ارج نهاد، چرا که ارزش و اهمیت هر یک تنها در پیوند با دیگری بروز میکند.
• گیتی استومند و مینوی وابسته به اندیشه از آن رو حضور دارند که هریک ظرف و قالبی برای دیگری است.

پرسش

• نخستین نظریه پردازی که به دوقطبی یادشده اشاره کرد که بود؟
• رویکرد او در مورد این دو قطب و ارتباطشان با اخلاق چه بود؟
• آیا در افلاطون شاهد واژگونسازی این مفاهیم هستیم؟ چرا برخی از فرهنگها مینو و برخی دیگر گیتی را چنین مهم میدانند؟
• آیا منظور نیچه از «بیماری مسیحیت» با تله ی افلاطون همسان است؟

تمرین

• شاخه ها و روندهای مربوط به گیتی و مینو را در سپهر تجربی اطرافتان و در زیستجهان پیرامونتان ردیابی کنید و به هم پیوستگی اش را بنگرید.
• آیا میتوانید چفت و بست شدن عناصر روانی و زیستی را به همین ترتیب نشان دهید.