داوری - قضاوت

اصل داوری

من بر مبنای تمام داده های حسی و محتوای فهمی که در اختیار دارد، با پشتوانه ی خردی که اندوخته، و بر حسب الگوی ترکیب عقلانیت و احساساتش در مورد یک چیز یا رخداد یگانه برداشتی مشخص و خاص پیدا میکند که با ارزیابی محتوای قلبم آن چیز -رخداد همراه است و بر این مبنا ساختار و الگوی انتخابهای بعدی من در آن مورد را تعیین میکند. این اعلام موضع و تعیین ارزشِ چیز ـ رخدادها را داوری مینامیم.

قضاوت

من میتواند با تکیه بر هنجارهای اجتماعی و با پیروی از نظر و برداشت عمومی در مورد آن چیز ـ رخداد، کارِ موضعگیری در مورد آن را ساده کند و به جای انجام کل فرآیند داوری، تنها در تصویر و برداشت نهایی با میانگین اعضای جامعه اش شریک شود. در این حالت روند داوری متوقف شده و کارکردِ ساده تر و هنجارینِ قضاوت جانشین آن میشود.

تله ی قاضی

• من به جای داوری در مورد چیز ـرخدادها، به قضاوت میپردازد.
• در نتیجه برداشتی سطحی، موضعی، ناسنجیده، غیرشخصی، غیرقابل دفاع، هنجارین، و بی بنیاد در مورد آن چیز –رخداد به دست میآورد.

راهبرد داور

من تنها هنگامی در مورد چیز ـ رخدادها اعلام موضع می کند که مسیر شناسایی و ارزیابی و تعیین محتوای قلبم آن را خود به انجام رسانده باشد و بر مسیر و فرآیند داوری مسلط شده باشد. در این حالت موضعِ من در قبال امرِ داوری شده روشن و دقیق و رسیدگی پذیر و قابل نقد است.

پرسش

• چرا قضاوت بیش از داوری رواج دارد؟
• مراحل داوری کدام است؟
• کدام یک از این دو روند پیچیده تر هستند؟

تمرین

• انتخابهای رفتاری خود را بازبینی کنید و ببینید در زمینه ی دیگری بیشتر بر قضاوت استوار بوده است یا داوری؟