ساختار امر قدسی در یسنه
[درباره‌ی طبقه‌بندی امور قدسی در اوستا] با قالبی تکرارشونده و منظم روبرو هستیم. آنچه که در هات نخست یسنه می‌بینیم، در سراسر یسنه با همین الگو و قاعده بارها و بارها تکرار می‌شود [...] اما در بیشتر موارد با شکلی نامنظم‌تر و درهم‌ریخته از این فهرست [امور قدسی] سر و کار داریم که انگار برای یادآوری عناصر نیک و مقدس در مراسمی متفاوت کنار هم چیده شده‌اند. اما حتا در آشفته‌ترین سیاهه‌های ارائه شده در یسنه، همچنان هسته‌ی مرکزی تقسیم‌بندی هفت‌گانه‌ی اهورامزدا، امشاسپندان و قالب پنج‌گانه‌ی روز-جامعه دیده می‌شود، و الگوهای فرعی دیگر [...] هم کمابیش حضور دارند و قابل تشخیص هستند.
البته در مورد این فهرستِ امور قدسی برداشت‌‌های دیگری هم وجود دارند. مثلاً کلنز معتقد است که در هات ۳۷ که از قدیمی‌‌ترین بخش‌‌های اوستای نو است، همان سه طبقه‌ی کهن هندوایرانی باقی مانده است. یعنی اشه، بهمن، شهریور، دئنا، و خرد به آسمان مربوط می‌شوند. زمیاد، ایژا، یوشتی، فرشتی، اشی، ایش، آرمئیتی، آزوتی، فرستی، پرندی، و آب به زمین تعلق دارند و بین این دو عناصر مقدس دیگری مانند روان گاو، مردم مزداپرست و جانوران اهلی و بی‌آزار قرار گرفته‌اند.[۱]
- ↑ کلنز، ۱۳۸۶.
منابع
- کلنز، ژان، مقالاتی در مورد زرتشت، ترجمه‌ی احمدرضا قائم‌مقامی، انتشارات فرزان، ۱۳۸۶.
