FAQ
محتویات
پرسشهای مرسوم: (FAQ)
پرسش: زروان چیست؟
پاسخ: زروان برچسب عمومی دیدگاهی نظریست که در بسترِ نظریهی سیستمهای پیچیده به مفهوم انسان و چگونگی پیوند خوردنش با نهادهای اجتماعی مینگرد. به بیان دیگر، زروان نامی است برای یک نظریهی جامعهشناختی/ روانشناختی، که بازتعریف مفهوم «من» را در ارتباط با «نهاد» آماج کرده است.
پرسش: چرا نام این دیدگاه زروان است؟
پاسخ: زروان نام ایزدِ باستانی زمان در ایران زمین بوده است، و چون مفهوم زمان در صورتبندی این نظریه نقشی کلیدی ایفا میکند، با نام زروان شهرت یافته است.
پرسش: دیدگاه زروان کی و کجا تدوین شده و در کجا به ثبت رسیده است؟
پاسخ: نظریهپرداز این دیدگاه دکتر شروین وکیلی است. چارچوب نظری ابتدا به صورت پایاننامههایی پژوهشی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای فیزیولوژی (اعصاب) و جامعهشناسی در دانشگاههای تهران و علامه طباطبایی ارائه شده و بعد در قالب پنج کتاب (نظریهی سیستمهای پیچیده، نظریهی منشها، نظریهی قدرت، روانشناسی خودانگاره، جام جم زروان) از سوی موسسهی خورشید راگا منتشر شده است.
پرسش: چارچوب نظری دیدگاه زروانی چیست؟ آیا با دین، عرفان یا اموری از این دست ارتباطی دارد؟
پاسخ: دیدگاه زروان صرفا یک دیدگاه علمی است و کاملا در درون سرمشق دانشهای میانرشتهایِ رسمی تعریف میشود. باورهای اساطیری، نظامهای اخلاقی، جریانهای تاریخی دینی یا عرفانی به عنوان موضوع مورد واکاوی و پژوهش دیدگاه زروانی قرار میگیرند، اما محتوای آن را تعیین نمیکنند. به بیان دیگر، هیچ اصل موضوعهای جز روششناسی علمی (به طور خاص رویکرد سیستمی) در این مدل پذیرفته نمیشود. حوزهی دعوی صدق این نظریه نیز به همین ترتیب تنها به امور تجربی و مواد و دادههای مورد بحث در علوم رسمی محدود میشود.
پرسش: دیدگاه زروانی به کدام حوزههای علمیِ رسمی مربوط میشود؟
پاسخ: هستهی مرکزی این دیدگاه، نظریهای جامعهشناختی است، اما کاربستهای آن در حوزهی روانشناسی، تاریخ ایران، فلسفه و اسطورهشناسی نیز بارآور بوده و به تدوین و انتشار کتابها و مقالههای فراوانی منتهی شده است.