عناصر/ روابط

از ویکی زروان
پرش به: ناوبری، جستجو

سيستم، مجموعه ‏اى از عناصر است كه با روابطى خاص به هم متصل شده ‏اند.
هر عنصر، واحدى فيزيكى و عينى است كه خواص و كاركردى تجزيه ‏ناپذير را دارا باشد.
هر رابطه، شيوه‏ ايست كه يك عنصر بر عنصرى ديگر اثر مى ‏گذارد و از آن اثر مى ‏پذيرد.
در يك سيستم طبيعى -كه تنها بر مبناى قرارداد شكل نگرفته باشد،- ماهيت عناصر، و به ويژه جنس روابطى كه ميان آنها برقرار است، مرزبندى درون و برون سيستم را تعيين مى ‏كند. عناصر سيستم روابطى را با هم برقرار مى ‏كنند كه در مرز سيستم متوقف مى ‏شود.


فرض كنيد سيستمى داشته باشيم كه عناصرش با برچسبِ (س) مشخص شوند. محيط هم انباشته از پديده ‏هايى است كه مى‏ توانند به عنوان عناصر محيطى و چيزهاى بيرونى در نظر گرفته شوند. اگر اين عناصر محيطى را با علامت (م) نشان دهيم، مى ‏بينيم كه حد فاصلى بين روابط (س-س) و (م-م) وجود دارد. اين حد، جايى است كه عناصر سيستم با محيط مربوط مى ‏شوند و رابطه ‏اى از نوع (س-م) را ايجاد مى ‏كنند.
مرز سيستم، جايى است كه روابط ويژه ‏ى درونى سيستم (س-س) جاى خود را به حالت گذارى (س-م) مى ‏دهد كه به روابط خاص محيط (م-م) ختم مى ‏شود. محيط، مى ‏تواند سيستمهاى ديگرى را در بر بگيرد، اما خودش زمينه ‏اى بى‏حد و مرز و بيكرانه است كه تكثرى غيرقابل‏ پيش‏ بينى از عناصر و روابط را در خود جاى مى ‏دهد. بنابراين محيط را نمى ‏توان به عنوان نوعى سيستمِ فراگير در نظر گرفت.