قدرت تکثير

از ویکی زروان
پرش به: ناوبری، جستجو

با تكيه بر آنچه گذشت، حال اين امكان را داريم تا مفهومى مهم را در مورد منشها تعريف كنيم. اين مفهوم را از اين پس با برچسبِ قدرت تکثير مى شناسيم و آن را به اين شكل تعريف مى كنيم:

«قدرت تكثير يک منش، توانايى بالقوه ى آن براى منتقل شدن به ميزبان هاى فاقد آن، در واحد زمان است».


اين به آن معناست كه بر مبناى زيرواحدهاى يادشده، مى توان قدرت تكثير را به طور مقايسه اي در منش هاى گوناگون مورد سنجش قرار داد و به اين ترتيب پويايى منشها را صورتبندي كرد. اين كار، در عمل به معناى يافتن مدلى تحليلى براى بررسى پويايى فرهنگ است. در تمام سيستم هاى تكاملى، مفهومى همتاى قدرت تكثير را مى توان يافت. براى كامل شدن اين گفتار، بايسته است به برابرنهادهاى اين كليدواژه در حوزهى ديگرى از دانايى بپردازيم، كه به بررسى سيستم هاى تكاملى ديگر اختصاص يافته اند.

در زيستشناسى، قدرت تكثير يک جاندار منفرد را با عبارت سيستم هاى تكاملىِ مشخص مىكنند و اگر پاى «شايستگى زيستى» سطح بالاتر - مانند گونه و جمعيت - در ميان باشد از اصطلاح «شايستگى فراگير» استفاده مى كنند.

به اين ترتيب، قدرت تكثير با شاخص هاى ساختاري منش مربوط مى شود: اين شاخص با سادگى، ارزش محتواى معنايى، همخوانی، قدرت بارورى، و هنجارين بودنِ دستور منش (همخوانی اش با رفتار آمارى ساير مردمِ آن جامعه) نسبت مستقيم دارد. همچنين نوع قالبها و مستقيم ياغيرمستقيم بودن تأثيرشان تعيين كننده ى قدرت تكثير است