من ـ دیگری - جهان: تفاوت بین نسخه‌ها
از ویکی زروان
(←تمرین) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | [[هنر ـ اخلاق]] | + | '''کلیدواژه‌های خویشاوند (مفهومی):''' |
| + | <br /> | ||
| + | [[دانایی ـ هنر -اخلاق|هنر ـ اخلاق]] | ||
| + | <br /> | ||
| + | [[دانش، فراز]] | ||
| + | <br /> | ||
| + | [[جم|جم ـ جم]] | ||
| + | <br /> | ||
| + | [[چیز -رخداد]] | ||
| + | <br /> | ||
| + | [[آشکارگی ـ بازنمایی]] | ||
| + | |||
| + | |||
==='''اصل سه پارگی زيستجهان'''=== | ==='''اصل سه پارگی زيستجهان'''=== | ||
| − | + | * تجربه ى من از هستى، به بازنمایى آن در قالب زیستجهان منتهى مى شود. | |
| − | + | * من تصویرى از هستى را در خود بازنمایى مى کند که افقى از پدیدارها، شبکه اى از روابط میانشان، و معانى منسوب به آنها را در بر مى گیرد. | |
| − | + | * مجموعه ى این افق مشاهداتى و عناصر بر سازندهى آن را زیستجهان مى نامیم. | |
| + | * به عبارت دیگر، شکلِ تجربه شده و فهمیده شده ى [[مهروند]]، زیستجهان است. | ||
<br /> | <br /> | ||
| − | زیستجهان از سه جزء اصلى تشکیل مى شود: | + | |
| − | + | زیستجهان از سه جزء اصلى تشکیل مى شود: [[من]]، [[دیگرى]] و جهان. | |
| − | + | ||
| − | + | ||
<br /> | <br /> | ||
| − | ===تحويل گرايی=== | + | '''الف)'''«'''من'''» گرانیگاه زایش ارزش، [[معنا]] و [[حقیقت]] در زیستجهان است. زیرا همان مرکزى است که به طور بى واسطه و مستقیم [[رنج و لذت]] را درک مى کند. از این رو همچون محورى عمل مى کند که [[شکست تقارن]] در نظامهاى سه گانه ى [[اخلاقى]]، زیبایى شناسانه و شناختى را ممکن مى سازد. |
| − | :عناصر سه گانه ى من، دیگرى و جهان به هم تحویل مى شوند. | + | <br /> |
| + | |||
| + | '''ب)''' «'''دیگرى'''» محور توافق در مورد ارزش، معنا و حقیقت است. توافق میان من و دیگرى براى تثبیت و تداوم ارزش، معنا و حقیقت ضرورت دارد.از این رو شبکه ى روابط من و دیگرى، بسترى از کردارها، رخدادها، نمادها و ارجاعها را بر مى سازند که نظام هاى [[اخلاق]]/ [[هنر]]/ [[علم]] را در خود جاى مى دهد و پایدارى شان را تضمین مى کند. | ||
| + | <br /> | ||
| + | |||
| + | '''ج)'''«'''جهان'''» زمینه ى متقارنِ حضور من و دیگرى است. جهان، فراخترین و گسترده ترین عنصر زیستجهان است که بر خلاف من و دیگرى نمى تواند به شکلى هدفمند و سازمان یافته تقارن خود را بشکند و شکل هستى خویش را تعیین کند. در واقع من و دیگرى سیستم هایى هستند که جهان محیطِ بیرونى آنها محسوب مى شود. | ||
| + | <br /> | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ===[[تحويل گرايی]]=== | ||
| + | : عناصر سه گانه ى من، دیگرى و جهان به هم تحویل مى شوند. | ||
| + | |||
==='''[[تله]] های مرزبندی'''=== | ==='''[[تله]] های مرزبندی'''=== | ||
| − | :ابهام در تعیین حد و مرز میان من و دیگری و جهان، یا ادغام شدن برخی از آنها در هم، باعث میشود تا این تله ها پدید آید | + | : ابهام در تعیین حد و مرز میان من و دیگری و جهان، یا ادغام شدن برخی از آنها در هم، باعث میشود تا این [[تله]] ها پدید آید |
| + | |||
===='''از خود بیگانگى'''==== | ===='''از خود بیگانگى'''==== | ||
| − | :من، همان دیگرى یا جهان است، پس از خود اراده و هویتى مستقل ندارد. | + | : من، همان دیگرى یا جهان است، پس از خود اراده و هویتى مستقل ندارد. |
| + | |||
===='''قبیله گرايى'''==== | ===='''قبیله گرايى'''==== | ||
| − | :دیگرى، یا زیر رده اى از آن، همان جهان است، پس خواست و هویتى مستقل ندارد. | + | : دیگرى، یا زیر رده اى از آن، همان جهان است، پس خواست و هویتى مستقل ندارد. |
| + | |||
===='''همذات پندارى'''==== | ===='''همذات پندارى'''==== | ||
| − | :دیگرى، همان من است، پس از خود اراده و هویتى مستقل ندارد. | + | : دیگرى، همان من است، پس از خود اراده و هویتى مستقل ندارد. |
| + | |||
===='''همه جان پندارى'''==== | ===='''همه جان پندارى'''==== | ||
| − | :جهان، همان دیگرى است، پس خواست و نیاز و هویتى مستقل دارد. | + | : جهان، همان دیگرى است، پس خواست و نیاز و هویتى مستقل دارد. |
| + | |||
===='''وحدت وجود'''==== | ===='''وحدت وجود'''==== | ||
| − | :جهان همان من است، پس از خود اراده و هویتى مستقل دارد. | + | :جهان همان من است، پس از خود [[انتخاب - اجبار|اراده]] و هویتى مستقل دارد. |
<br /> | <br /> | ||
| + | |||
==='''[[راهبرد]] [[ارشتاد]]'''=== | ==='''[[راهبرد]] [[ارشتاد]]'''=== | ||
| − | + | * حل کردنِ درستِ مسأله ى مرزبندى، یعنى محترم شمردن مرز میان من، دیگرى و جهان، و پذیرش ویژگى هاى هر یک. | |
| − | + | * این کار با به رسمیت شناختن [[خواست]]، هویت و [[نیاز - ناز|نیاز]] در [[دیگرى]]، [[تمامیت - ناتمامیت|تمامیت]]، بى طرفى و کناره گیرى در جهان، و پذیرش مسؤولیت [[انتخاب - اجبار|انتخاب]] و تعیین شکل هستى در من همراه است. | |
| + | * توجه به این که همانگونه که من [[رابطه انگلی|انگل]] دیگری است، آفریننده ی دیگری هم هست. | ||
| + | * دیگری، محوری است که سازماندهی نظام اخلاقی در پیوند با آن ممکن می شود. | ||
| + | * پس، دیگری دستاویزِ [[مرکزدار - مرکز زدوده|مرکزدار شدنِ]] من است. | ||
نسخهٔ ۶ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۰۶:۵۹
کلیدواژه‌های خویشاوند (مفهومی):
هنر ـ اخلاق
دانش، فراز
جم ـ جم
چیز -رخداد
آشکارگی ـ بازنمایی
محتویات
اصل سه پارگی زيستجهان
- تجربه ى من از هستى، به بازنمایى آن در قالب زیستجهان منتهى مى شود.
- من تصویرى از هستى را در خود بازنمایى مى کند که افقى از پدیدارها، شبکه اى از روابط میانشان، و معانى منسوب به آنها را در بر مى گیرد.
- مجموعه ى این افق مشاهداتى و عناصر بر سازندهى آن را زیستجهان مى نامیم.
- به عبارت دیگر، شکلِ تجربه شده و فهمیده شده ى مهروند، زیستجهان است.
زیستجهان از سه جزء اصلى تشکیل مى شود: من، دیگرى و جهان.
الف)«من» گرانیگاه زایش ارزش، معنا و حقیقت در زیستجهان است. زیرا همان مرکزى است که به طور بى واسطه و مستقیم رنج و لذت را درک مى کند. از این رو همچون محورى عمل مى کند که شکست تقارن در نظامهاى سه گانه ى اخلاقى، زیبایى شناسانه و شناختى را ممکن مى سازد.
ب) «دیگرى» محور توافق در مورد ارزش، معنا و حقیقت است. توافق میان من و دیگرى براى تثبیت و تداوم ارزش، معنا و حقیقت ضرورت دارد.از این رو شبکه ى روابط من و دیگرى، بسترى از کردارها، رخدادها، نمادها و ارجاعها را بر مى سازند که نظام هاى اخلاق/ هنر/ علم را در خود جاى مى دهد و پایدارى شان را تضمین مى کند.
ج)«جهان» زمینه ى متقارنِ حضور من و دیگرى است. جهان، فراخترین و گسترده ترین عنصر زیستجهان است که بر خلاف من و دیگرى نمى تواند به شکلى هدفمند و سازمان یافته تقارن خود را بشکند و شکل هستى خویش را تعیین کند. در واقع من و دیگرى سیستم هایى هستند که جهان محیطِ بیرونى آنها محسوب مى شود.
تحويل گرايی
- عناصر سه گانه ى من، دیگرى و جهان به هم تحویل مى شوند.
تله های مرزبندی
- ابهام در تعیین حد و مرز میان من و دیگری و جهان، یا ادغام شدن برخی از آنها در هم، باعث میشود تا این تله ها پدید آید
از خود بیگانگى
- من، همان دیگرى یا جهان است، پس از خود اراده و هویتى مستقل ندارد.
قبیله گرايى
- دیگرى، یا زیر رده اى از آن، همان جهان است، پس خواست و هویتى مستقل ندارد.
همذات پندارى
- دیگرى، همان من است، پس از خود اراده و هویتى مستقل ندارد.
همه جان پندارى
- جهان، همان دیگرى است، پس خواست و نیاز و هویتى مستقل دارد.
وحدت وجود
- جهان همان من است، پس از خود اراده و هویتى مستقل دارد.
راهبرد ارشتاد
- حل کردنِ درستِ مسأله ى مرزبندى، یعنى محترم شمردن مرز میان من، دیگرى و جهان، و پذیرش ویژگى هاى هر یک.
- این کار با به رسمیت شناختن خواست، هویت و نیاز در دیگرى، تمامیت، بى طرفى و کناره گیرى در جهان، و پذیرش مسؤولیت انتخاب و تعیین شکل هستى در من همراه است.
- توجه به این که همانگونه که من انگل دیگری است، آفریننده ی دیگری هم هست.
- دیگری، محوری است که سازماندهی نظام اخلاقی در پیوند با آن ممکن می شود.
- پس، دیگری دستاویزِ مرکزدار شدنِ من است.
پرسش
- آیا مى توان زیستجهان را به جاى سه عرصه ى من و دیگرى و جهان به شکلى دیگر مرزبندى کرد؟
- حد و مرزى که من را از جهان جدا مى کند چیست؟ نظر دوستانتان در این مورد چیست؟
- مى توانید چنین مرزى را از نظر علمى تعریف کنید؟
- آیا داخل لوله ى گوارش (مثلا آنچه درون معده است) بخشی از بدن «من» است؟ لایه ى خارجى پوست چطور؟
- آیا حد و مرز جدا کننده ى من از جهان در طول زمان تغییر مى کند؟
- آیا اموال را مى توان بخشى از من در نظر گرفت؟
تمرین
- دو دستگاه اخلاقى را که مسأله ى مرزبندى را به اشکالى گوناگون حل کرده اند با هم مقایسه کنید و در نهایت راه حل خود را براى این مسأله تدوین کنید. مرزبندى را تمرین کنید.
- یعنى سه حوزهى زیستجهان خود را با قواعدى مشخص و مرزهایى معلوم از هم تفکیک نمایید.
