تنش عادی - تنش بنیادین: تفاوت بین نسخه‌ها
از ویکی زروان
(←تمرین) |
(←اصل تنش بنیادين) |
||
| سطر ۳: | سطر ۳: | ||
* اما تنش بنیادین، شکافی سهمگین و پرناشدنی در میان دو وضعیت یاد شده است، که سازمان یافتگی عمومی [[من]] و حضورِ عناصر پایه ی سه قلمرو زیستجهان را تهدید میکند. <br /> | * اما تنش بنیادین، شکافی سهمگین و پرناشدنی در میان دو وضعیت یاد شده است، که سازمان یافتگی عمومی [[من]] و حضورِ عناصر پایه ی سه قلمرو زیستجهان را تهدید میکند. <br /> | ||
| − | تنشهای بنیادین اصلی بر مبنای سه حضورِ مرکزی تعریف میشوند: | + | * تنشهای بنیادین اصلی بر مبنای سه حضورِ مرکزی تعریف میشوند: |
| − | :# یکپارچگی و تداوم من | + | : # یکپارچگی و تداوم من |
| − | :# بازى برنده/ برنده با دیگرى | + | : # بازى برنده/ برنده با دیگرى |
| − | :# نظم و قانونمندی جهان | + | : # نظم و قانونمندی جهان |
| − | * غیاب یا عدم قطعیت در مورد این سه به ترتیب تنشهاى | + | * غیاب یا عدم قطعیت در مورد این سه به ترتیب تنشهاى [[مرگ]]، [[اعتماد]] و [[عقلانیت]] را پدید مى آورند. |
| − | + | ||
==='''کوری تنشهای بنیادين'''=== | ==='''کوری تنشهای بنیادين'''=== | ||
نسخهٔ ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۴۰
اصل تنش بنیادين
- تنش عادی، فاصله ی کوچکِ میان وضعیت موجود و مطلوب است که در زندگی روزمره و در اثر دگرگونی شرایط و موقعیت ها به طور مداوم تجربه شده و با گریز یا سازگاری رفع و رجوع می شود.
- اما تنش بنیادین، شکافی سهمگین و پرناشدنی در میان دو وضعیت یاد شده است، که سازمان یافتگی عمومی من و حضورِ عناصر پایه ی سه قلمرو زیستجهان را تهدید میکند.
- تنشهای بنیادین اصلی بر مبنای سه حضورِ مرکزی تعریف میشوند:
- # یکپارچگی و تداوم من
- # بازى برنده/ برنده با دیگرى
- # نظم و قانونمندی جهان
کوری تنشهای بنیادين
- این فرض که پیوستگی و انسجام و تداوم من در زمان، اعتمادپذیریِ دیگری و قاعده مندیِ جهان اصولی خدشه ناپذیر هستند، به نادیده انگاشتن تنشهای بنیادین منتهی میشود.
- باور به جاودانگی، اعتمادپذیری و قانونمندی به شکلی رسیدگی ناپذیر پذیرفته میشوند و بخش مهم از عناصر «جعبه ی سیاه» را تشکیل میدهند.
تله ی مَرشون
- به ویژه در تمدن مدرن، این ترفند برای محو ساختن تنشهای بنیادین مورد استفاده قرار میگیرد.
- بر تنشهای عادی و خُرد تأکید میشود و چرخه هایى بازخوردى در اطرافشان فرو نهاده میشود که در آن انباشتی از اطلاعات، پیش بینی ها و پیشگیریها پدیدار می آید.
- به این ترتیب مدیریت نسبی تنشهای عادی دستمایه ی تعمیم این قضیه و کنترل پذیریِ تنشهای کلان و بنیادین فرض می شوند و هر آنچه از این ساز و کارِ جذب و سلطه بر تنشها بیرون بماند، نادیده انگاشته میشود.
- به این ترتیب برخی از تنشها که قابل مدیریت هستند در مرکز توجه قرار می گیرند و بقیه با دورنمایى، عادى نمایى، بزرگنمایى، وابستگى به بخت، ارجاع به دیگرى و معنازدایى محو و نادیدنی می شوند.
راهبرد نَرسه
- استفاده از تنشهای بنیادین به عنوان مراکزی برای زایش معنا و بهره جستن از آنها به عنوان گرانیگاه های تولید و پشتیبانی از خواست و آرمان، تنها زمانی ممکن میشود که همیشگی بودن و پایداری این تنشها و ناممکن بودنِ سازگاری کامل و مطلق با آنها فهمیده شود.
پرسش
- چرا مرگ، تهدیدِ دیگری و آشوبِ حاکم بر طبیعت تا این پایه تنشزا هستند؟
- آیا اینها ارتباطی با پایداری و استحکام خودانگاره برقرار می کنند؟
- فرهنگها و تمدنهای گوناگون چگونه این سه متغیر بنیادین را محو میسازند؟
- چه تنشهای بنیادین دیگری شبیه به این سه سراغ دارید؟
تمرین
- رویکردهای مرسوم برای رفع تنش مرگ و اعتماد و آشوب را شناسایی کرده و تحلیل کنید.
- آیا این روشها به سازگاری با این تنشها میپردازند یا گریزی از آن محسوب میشوند؟
