بودن - شدن

کلیدواژه‌های خویشاوند (مفهومی):
زمان- مکان
بود- نمود
چیز -رخداد
ایستایی ـ پویایی

اصل مهروند:

• هستی امری پویا و دگرگونشونده است و این پویایی همیشگی آن را «شدن» می نامیم.
• یعنی تحرک و تغییرِ دایمیِ «نمود» پژواک سرشت «بود» است.
• هر آنچه در تورِ شناخت گرفتار می آید، بخشی از این پویایی فراگیر و بیکرانه ی هستی است که در زمان- مکان ی کرانمند محصور شده و همچون یک نمودِ مجزا و تفکیکپذیر از زمینه اش، قالب میخورد.
• این روند با چشمپوشی از پویایی همیشگی هستنده ها و فروکاستنِ «شدن» به امری ثابت و منجمد ممکن می شود، و می توانیم با «بودن» توصیفش کنیم.
• به این ترتیب، روند شناخت هنجارین که از نوسان میان بود و نمود برمی خیزد، عبارت است از تحویل کردنِ شدنی ها به بودنی ها.

• «بودن»، به خاطر تأکید بر سویه ی ایستایی، با چیزها و «شدن»، به خاطر پیوندش با پویایی، با رخدادها ارتباط برقرار می کند.
• به همین ترتیب، بودن با مکان و شدن با زمان پیوند می یابد.

چیزوارگی:

نادیده انگاشتنِ سیر «جاویدانِ شدن» به ثابت و مستقر و ایستا نمودنِ هستنده ها منتهی میشود. در نتیجه، منِ شناسنده می پذیرد که هستنده ها اموری ایستا و پایدار و ثابت اند که با هم ارتباطی از نوعِ «کنار هم بودن» را برقرار می کنند، و نه «با یکدیگر شدن» را.

تله ی اپوش:

• نادیده انگاشتنِ شدن و تمرکز بر بودن به ایستا پنداشتنِ هستی منجر میشود. در نتیجه، منِ شناسنده در مورد خویشتن نیز تلقی مشابهی پیدا می کند و مدیریت خویش را به گزینش شیوه های متفاوت «بودن» محدود می سازد و از «شدن» چشم می پوشد.
• این تله به ماندِ کنشی منتهی میشود و پویایی و سیال بودن «من» را مهار می سازد.

راهبرد تیشتر:

• حفظ تعادل میان بودن و شدن، نگریستن به نمودها به مثابه روندهایی از شدن، که در برشهای کرانمند و خودساخته ای از زمان ـ مکان به چیزهایی با بودن های خاص و ایستا تبدیل شده اند.
• پذیرش و مدیریت خویشتن همچون هستندهای چابک و دگرگون شونده و در حال شدن.

پرسش

• آیا علومی که به سویه های شدن و بودن میپردازند با هم تفاوت دارند؟
• آیا میتوان بر مبنای «شدن» فنآوری درست کرد؟
• چارچوبهای فلسفی متکی بر بودن و شدن چه تفاوتهای بنیادینی با هم دارند؟
• آیا میتوان زیربنایی عصبشناختی را برای ظهور «ترجیح بودن بر شدن» سراغ کرد؟

تمرین

• هستنده هایی را که در زندگی روزمره تان تشخیص می دهید، بر مبنای آنچه بودند و آنچه شدند، رده بندی کنید.
• آیا ضرباهنگ «شدن» در برخی سریعتر از باقی می نماید؟
• آیا میتوان بودن را همان شدن دانست که سرعتی اندک دارد؟
• ویژگیهایی را در خود تفکیک کنید که به شدن و یا به بودن شما مربوط می شود.