تنش عادی - تنش بنیادین

از ویکی زروان
نسخهٔ تاریخ ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۲۳ توسط Mehrdad.akhavan (بحث | مشارکت‌ها)

پرش به: ناوبری، جستجو

اصل تنش بنیادين

  • تنش عادی، فاصله ی کوچکِ میان وضعیت موجود و مطلوب است که در زندگی روزمره و در اثر دگرگونی شرایط و موقعیت ها به طور مداوم تجربه شده و با گریز یا سازگاری رفع و رجوع می شود.
  • اما تنش بنیادین، شکافی سهمگین و پرناشدنی در میان دو وضعیت یاد شده است، که سازمان یافتگی عمومی من و حضورِ عناصر پایه ی سه قلمرو زیستجهان را تهدید میکند.
  • تنشهای بنیادین اصلی بر مبنای سه حضورِ مرکزی تعریف میشوند:
# یکپارچگی و تداوم من
# بازى برنده/ برنده با دیگرى
# نظم و قانونمندی جهان



کوری تنشهای بنیادين

  • این فرض که پیوستگی و انسجام و تداوم من در زمان، اعتمادپذیریِ دیگری و قاعده مندیِ جهان اصولی خدشه ناپذیر هستند، به نادیده انگاشتن تنشهای بنیادین منتهی میشود.
  • باور به جاودانگی، اعتمادپذیری و قانونمندی به شکلی رسیدگی ناپذیر پذیرفته میشوند و بخش مهم از عناصر «جعبه ی سیاه» را تشکیل میدهند.



تله ی مَرشون

  • به ویژه در تمدن مدرن، این ترفند برای محو ساختن تنشهای بنیادین مورد استفاده قرار میگیرد.
  • بر تنشهای عادی و خُرد تأکید میشود و چرخه هایى بازخوردى در اطرافشان فرو نهاده میشود که در آن انباشتی از اطلاعات، پیش بینی ها و پیشگیریها پدیدار می آید.
  • به این ترتیب مدیریت نسبی تنشهای عادی دستمایه ی تعمیم این قضیه و کنترل پذیریِ تنشهای کلان و بنیادین فرض می شوند و هر آنچه از این ساز و کارِ جذب و سلطه بر تنشها بیرون بماند، نادیده انگاشته میشود.
  • به این ترتیب برخی از تنشها که قابل مدیریت هستند در مرکز توجه قرار می گیرند و بقیه با دورنمایى، عادى نمایى، بزرگنمایى، وابستگى به بخت، ارجاع به دیگرى و معنازدایى محو و نادیدنی می شوند.



راهبرد نَرسه

  • استفاده از تنشهای بنیادین به عنوان مراکزی برای زایش معنا و بهره جستن از آنها به عنوان گرانیگاه های تولید و پشتیبانی از خواست و آرمان، تنها زمانی ممکن میشود که همیشگی بودن و پایداری این تنشها و ناممکن بودنِ سازگاری کامل و مطلق با آنها فهمیده شود.

پرسش

  • چرا مرگ، تهدیدِ دیگری و آشوبِ حاکم بر طبیعت تا این پایه تنشزا هستند؟
  • آیا اینها ارتباطی با پایداری و استحکام خودانگاره برقرار می کنند؟
  • فرهنگها و تمدنهای گوناگون چگونه این سه متغیر بنیادین را محو میسازند؟
  • چه تنشهای بنیادین دیگری شبیه به این سه سراغ دارید؟


تمرین

  • رویکردهای مرسوم برای رفع تنش مرگ و اعتماد و آشوب را شناسایی کرده و تحلیل کنید.
  • آیا این روشها به سازگاری با این تنشها میپردازند یا گریزی از آن محسوب میشوند؟
48.JPG