پیر-جوان
از ویکی زروان
اصل سن
- کالبد، سیستمی است که در مسیر زمان دستخوش دگرگونی میشود.
- بخشی از این دگرگونی، به برنامه هایی ژنتیکی باز میگردد که در قالب دوره های فیزیولوژیکِ پیاپی اجرا میشوند.
- برخی دیگر به تغییر شکل تن و دگردیسی کارکردی بدن زیر فشار عوامل محیطی مربوط میشود.
- ترکیب این عوامل، به انباشت و رسوبگذاریِ تغییراتی در کالبد منتهی میشود که آن را سنِ فرد مینامیم.
- سن با شاخص هایی مانند درجه ى بارورى، حجم اطلاعات انباشته شده در حافظه (میزان تجربه)، مهارت و توانمندى بدنى ارزیابی میشود.
توهم بی زمانی
- نادیده انگاشتنِ برنامه های درونی یادشده یا چشم پوشی از تأثیر عوامل بیرونیِ فرساینده، به این توهم می انجامد که کالبد همواره شکلِ کنونی خود را خواهد داشت و دگرگون نخواهد شد.
تله ی کودکوارگی
- انکارِ سن، باعث میشود تا خواستها و کردارهای من با شرایط زیستشناختیِ حاکم بر کالبدش که تحت تأثیر سن تعیین میشود، همخوانی نداشته باشد.
- در نتیجه من رفتارهایی را در پیش میگیرد که با توانایی و شرایط زیستی کالبدش سازگاری ندارد و باعث آسیب رساندن به وی میشود.
تله ی زَرمان
باور استوار به اینکه ترتیب و توالی و تأثیر عوامل مربوط به سن همواره ثابت و همسان هستند، باعث میشود تا من بر حسب وضعیتِ میانگین مردمِ هم ِسن خودش، خود را سالخورده و از کار افتاده فرض کند و به این ترتیب، از استفاده ی بهینه از کالبدی که میتواند سالمتر و تواناتر از حالت میانگین باشد، صرف نظر کند.
راهبرد زَمیاد
- بهینه ساختنِ روندهای سالخوردگی، که به مهار فرسودگیها و جلوگیری از آسیبها می انجامد، و از سوی دیگر از هر وضعیت بدنی و هر سنی بالاترین کارآیی را استخراج میکند.
- مانند زمین، جوان شدن بعد از دورانی از فرسودگی و سستی.
پرسش
- نمودهای پیری در سطوح فراز چیست؟
- آیا برنامه ای ژنتیکی برای پیر شدن وجود دارد؟
- سودهای تکاملی پیر شدن در موجودی مانند انسان چیست؟
- آیا میتوان روندهای تأثیر سن بر کالبد را مهار یا مدیریت کرد؟
- آیا میتوان از افزایش سن و سالخوردگی همچون تدبیری برای بیشتر کردن کارآیی و مهارت و توانمندی استفاده کرد؟
