چیرگی - غلبه
از ویکی زروان
اصل چیرگی
- من و دیگری هنگام اندرکنش با یکدیگر همواره با نوعی نابرابری در میزان قدرت روبه رو هستند.
- این نابرابری به تفاوت در ویژگی های منحصر به فرد من و دیگری، ناهمزوریِ نیروهای جاری در درون و بیرون هر من، و ناهمسانیِ قلبم تولید شده توسط هرکس مربوط میشود.
- این شرایط خواست های واگرا و متفاوتِ من و دیگری، بر یکدیگر فشار وارد می آورد و کردار من و دیگری بر رفتار هم تأثیر گذارده، و آن را تعیین می کند.
- برآیندی که از تماس نیروهای من و دیگری حاصل میشود، در قالب برتری یکی بر دیگری نمود می یابد.
- یعنی من یا دیگری، بر دیگری تأثیری بیشتر گذاشته و الگوی رفتاری طرف مقابل را بیشتر تعیین می کند.
- این بدان معناست که طرفِ برتر از قدرت بیشتری برخوردار است و خواست خویش را با وجود تداخل نیروهای بیرونی بیشتر برآورده میسازد.
- برتری به دو شکلِ چیرگی یا غلبه نمود می یابد.
توهم غلبه
- هنگامی رخ میدهد که قدرتِ طرفِ برتر فضای حالت امکاناتِ پیشاروی طرفِ مقابل را چروکیده و محدود سازد و از دامنه ی گزینه های پیشاروی وی بکاهد و او را به رفتاری که مطلوب خودش است وادار نماید.
- این کار معمولا با تهدید به رنج یا وعده ی لذت انجام می پذیرد و رفتار دیگری را بدون توجه به خواست های وی و هویت او دستکاری می کند.
تله ی ايندرَه
- من بدون توجه به خواست دیگری، رفتار وی را تعیین می کند و برای انجام این کار به اعمال زور و ایجاد نیرویی اجبارآمیز دست می یازد.
راهبرد اوپَرتات
- من به جای محدود ساختن شمار گزینه های دیگری، به خواست وی توجه می کند، فضای حالت رفتاری وی را گسترش می دهد و شمار گزینه های وی را به قدری زیاد می کند که برخی از رفتارهای مطلوب که در امتداد خواستِ او هستند و در ضمن مورد نظر من هم هستند در دسترس وی قرار گیرند.
- به این ترتیب من با درآمیختن خواست خود با دیگری و توانمندتر ساختن وی رفتار وی را تعیین می کند و با یاری رساندن به او برای دستیابی به خواستِ درونزادش، رفتاری را راه اندازی می کند که مطلوبِ خود نیز هست.
- در این حالت من بر دیگری چیره شده است.
پرسش
- چرا رواج آماریِ غلبه تا این پایه زیاد است و چرا چیرگی کمیاب می نماید؟
- راهبردِ چیرگی را چگونه میتوان در شرایط بحرانی و موقعیتهایی که کرداری باید به سرعت انجام شود، به کار برد؟
- آیا میتوان به جای غلبه بر دیگران، همواره چیره بود؟
- قلبم در من به هنگام چیره بودن بیشتر افزایش می یابد یا غالب بودن؟
تمرین
- رفتارهای غلبه آمیز یا چیره گرانه ی خود را تفکیک کنید و در مورد محتوای قلبمِِ هریک داوری کنید.
- یک رابطه ی مبتنی بر غلبه را به چیرگی تبدیل سازید