منشهاى سودمند

آنهايى هستند كه اندوخته ي معنايی، مقدار لذت، ميزان قدرت اجتماعی و بخت بقاى حامل را افزايش مى دهند. با توجه به وابسته بودن سپهر منشها بر بسترِ زيستشناختىِ آدميان، بخش عمده ى منشها از اين دسته اند. چون منشهاى كاهنده ى عمر حامل، شمار مغزهاى بالقوه اى را كم مى كنند كه، در واقع، زمينه ى تكثير خودشان هستند. اين منشها در شرايط عادى در جريان انتخاب طبيعى از بين میروند و جاى خود را به منشهاى سودمندى می دهند كه نوعى بازىِ برنده- برنده را با حامل هايشان در پيش مى گيرند.

هر دو لايه ى همانندسازِ (ژنتيكى و منشى) موجود در جوامع انسانى تنها در پيوند با هم امكان بقا دارند، و بنابراين الگوى غالبِ اندركنششان، افزايش قدرت تكثير (يا شايستگى زيستى) هر دو را تضمين می نمايد.

منشهاى فنآورانه، از حوزه ى علم، برجسته ترين مثال از منشهاى سودآور هستند. منشهايى كه كشاورزى را براى انسان ممكن ساختند، در هزاره ى سوم پيش از ميلاد انفجارى در جمعيت هاى انسانى را پديد آوردند، ومنشهاى مربوط به فنآورى فلز آهن هم الگويى مشابه را در 1200 پ. م. ايجاد كردند. هر انفجار جمعيتى، به معناى رابطه ى دو سويه ى موفقى است كه در ميان منشها و سازواره هاى زيستى حاملشان برقرار شده، و چرخه ى تشديدشونده اى از بازتوليد متقابلشان را ممكن مى سازد.