منشهای سرکوبگر چگونه عمل می کنند؟
رابطه ى سركوبگرانه، به فراوانى، در ميان منشهاى رقيبى كه تفاوت ميان قدرت تكثيرشان از حدى بيشتر باشد ديده مىشود. معمولا عاملى كه اين تفاوت چشمگير قدرت تكثير را رقم مى زند، دستور خاصى است كه دستكم در يكى از اين منشها وجود دارد و حامل انسانى را علاوه بر تكثير خويش، به جلوگيرى از تكثير منش رقيب نيز وا مى دارد. منشهاى سركوبگر ممكن است از دو راه عمل كنند.
الف) روش نرمافزارى آن است كه فضاى حالت معناى حاملشان را به شكلى منقبض كنند تا منش رقيب فضاى لازم براى جايگيرى در آن را پيدا نكند. بخشى از ساخت معنايى اين منشها، حاملانشان را متقاعد مى كند كه برخورد با منشهاى رقيب رخدادى خطرناک، شوم، و ناخوشايند است. غيراخلاقى، ناشايست، نامعقول، ناممكن، و احمقانه فرض شدن برخى از منشها، در موفقيت اينمنشهاى سركوبگر ريشه دارند. اين منشها بخشهايى از فضاى حالتِ معنايى فرد را با الصاق چنين صفتهايى مسدود مى سازند و منشهاى مستقر در آن مناطق را از دور رقابت حذف مى كنند. هندوهايى كه دستور آشپزىِ مربوط به پختن گوشت گاو را كافرانه مى دانند، دانشمندانى كه طرح پرسشهايى مانند «آيا ويروسهاى رايانهاى زنده هستند؟» را احمقانه تلقى مى كنند، و شاعرانى كه يک متغيرِ منفرد - مثل حضور و غياب قافيه در شعر - را نشانه ى قديمى و از دور خارج بودنش مى دانند، در واقع مشغول نمايش دادن نمونه هايى از اين سركوب نرمافزارى منشها هستند.آنچه فوكو در كتاب مشهورش به عنوان نظم گفتار مورد بحث قرار داده است، در واقع، برداشتى پساساختارگرا از همين الگوى مهار تكثير منشهاست . ب) روش سختافزارى:در اين راهبرد، روند طردِ فضاى حالتِ منسوب به منشهاى سركوب شده از سطح فرهنگى به سطوح جامعه شناختى، روانى و حتى زيستى تعميم مى يابند. در سطح جامعه شناختى، ممكن است منشهاى هنجارين موفق به مسدود كردن مجارى ارتباطى اى شوند كه براى تكثير منشهاى رقيب كاربرد مى يابد. حكومت طالبان كه استفاده از تلويزيون و ماهواره را ممنوع كرده بود، در واقع، از يكى از اين شيوه هاى سركوب سختافزارى منشها استفاده مى كرد.
راه ديگرِ سركوب سختافزارى، حذف كردن حاملانِ مادىِ منشهاى رقيب است. كتابسوزان قديمى ترين و مشهورترين كنش در اين زمينه است. آتش زدن كتابخانه ى اسكندريه توسط سزار و سوزاندن كتابخانه ى شهر استخر به دست اعراب، نمونه هاى تاريخى اين نوع سركوب اند، و كتابسوزي هاى جديدترِ كمونيستها در شوروى و نازيها در آلمان مثالهاى معاصرش. سومين راهِ سركوب سختافزارى، حذف بدن هاى حامل منشهاى رقيب از سطح جامعه است. تبعيد نويسندگان و دانشمندان روسى به سيبرى و اعدام انديشمندان عرفى مسلک در قرون وسطا نمونه هايى از اين رويكرد هستند.
