پریونها

سوم: چند سال پيش به دليل اهميت يافتنِ بيمارى جنون گاوى (BSE)بحثی داغ در مورد مولكول هاي مولد اين بيماري درگرفت. اين مولكول به ردهاي از پروتئينها تعلق دارد كه پريونخوانده میشوند. اين مولكولها توسط ژنى به نام PrPc در پستانداران رمزگذاري مى شوند، اما دو شكل ساختارى دارند. يكى از اين دو شكل با بدن سازگار است و بيمارى زانيست. اما شكل پايدار ديگرِ اين مولكول در سلولهاي عصبی رسوب كرده و آنان را نابود می كند. نكته ى جالب اين كه برخورد پروتئين هاى طبيعی با آنهايی كه شكل فضايى بيماريزا دارند، به تغيير شكل مولكولهاى طبيعى می انجامد؛ يعنی، اطلاعات ساختارى مربوط به بيمارى زايى از مولكولى به مولكول ديگر منتقل مى شود و اين برخوردها به تدريج منجر به غيير شكل انبوهی از پروتئينهاى سالم و تبديلشان به عامل بيماري مى گردد. جنون گاوي تنها عارضه ي ناشی از پريونها نيست. بيمارى هاي ديگري مانند كروتزفلد- ژاكوبو كورو نيز در اثر اين الگوي انتقال اطلاعات ميان مولكولها پديد می آيند . از آنجا كه در برخورد پروتئينها ماده و انرژى خاصى تبادل نمى شود، عامل بروز بيمارى را بايد انتقال اطلاعات دانست. تنها چيزى كه در برخورد دو مولكول جابه جا مى گردد، اطلاعات نهفته در ساختار پروتئين است. اين انتقال اطلاعات از راه تماس و مجاورت، با انتقال عناصر فرهنگى مقايسه شده و با فرآيند اجتماعى شدن همگون دانسته شده است