گشودن دژ اسپند
نخستین سفر جنگی رستم پس از پای درآوردن پیل سپید پیش آمد که در جریان آن به دژ کوه سپند حمله برد. این دژ، در متون پهلوي با نام دژ اسپند-دات ثبت که صورت دیگري از همان نامِ اسفندیار است و جالب است که نخستین و واپسین جنگ رستم به شده درگیري اش با این نام مربوط میشود.
دژ کوه سپند، قلعه اي بزرگ در مکانی دشواریاب بود که پیش از رستم نیز دلاوران سیستانی زیادي براي فتح آن گام به میدان
نهاده بودند. فردوسی میگوید که نریمان، نیاي رستم، در برابر این دژ و هنگام جنگ با اربابان آن کشته شد و سام که خونخواه
پدر بود در برابر دروازه هاي آن شکست خورد.
زال، رستم را براي ستاندن انتقام نیاي خویش گسیل کرد و او نخستین نبرد خود را با ترفندي دور از انتظار به انجام رساند. او به جاي آنکه از شور و شر جوانی و نابخردي نونهالی یاري بگیرد و مستقیم به دژ حمله برد، در پوشش تاجران نمک به دژ وارد شد و وقتی به درون قلعه راه یافت هویت خویش را برملا کرد و دژ را تسخیر کرد. این روش او با کردارِ اسفندیار هنگام فتح دژ رویین همسان است. با این تفاوت که رستم این ترفند را در نخستین نبرد خویش به کار زد و اسفندیار آن را در واپسین مرحله از هفتخوانِ خود و هنگامی که به مرحله ي پختگی رسیده بود.
