تعريف هاى موجود از عنصر فرهنگى: تفاوت بین نسخه‌ها
| سطر ۴: | سطر ۴: | ||
[[مم]] | [[مم]] | ||
| + | [[عادتواره]] | ||
| + | جامعه شناسان زيستى و زيستشناسان تنها كسانى نبودند كه براى دستيابى به تعريفى تحليلى از عنصر فرهنگى كوشيدند. يكى از بانفوذترين تعريف هاى ديگرى كه از عنصر فرهنگى ارائه شده است به آثار پيِر بورديو مربوط مىشود. بورديو در كتاب مهمش، ميدانِ توليد فرهنگ، مفهومى به نام «عادتواره» را معرفى كرده است.بورديو اين واژه را به عنوان برچسبى براى يک موقعيت اجتماعى خاص - نقش، طبقه، شرايط تعيين كنندهى رفتار و... - در نظر مىگيرد كه توليد '''يک واحد معنادارِ رفتار اجتماعى''' را ممكن مىسازد. اين جايگاه هاى جامعه شناختى بسته به شرايطى كه فرد خويش را در آن مىيابد تغيير مىكنند و در اندركنش با موقعيت ساير افرادِ حاضر در فضاى ذهنىِ كنشگر محتوا و شكلِ كنش وى را تعيين مىنمايند. | ||
| + | <br /> | ||
| + | بورديو تعريف خود را با نقد رويكردهاى سنتى و كلاسيک به عناصر فرهنگى آغاز مىكند. به گمان او رويكرد رايج كنونى، كه هر عنصر فرهنگى را به خالقش نسبت مىدهد و آن را در شبكه ى روابط انسانى ميان مؤلف و آشنايانش تحليل مىكند، نارسا و ناقص است. آنچه او پيشنهاد مىكند، بررسى كردنِ خودِ اثر در زمينه ى آثار فرهنگى ديگرى است، كه پيكره هايى كلانتر همچون سبکها و مكتبها را باز مىسازند. به گمان بورديو، براى تحليل پويايیِ اين عناصر فرهنگى بايد به بررسى مجموعه اى از شاخصهاى جامعه شناختى پرداخت كه پذيرش يا عدم پذيرش يک عنصر فرهنگى را در جمعيت هاى انسانى تعيين مىكنند. او اين شاخصها را بر مبناى توزيع قدرت در طبقات گوناگون اجتماعى و چالش هاى حاكم بر طرفهاى درگير در جنگ قدرت تفسير مىكند. عادتواره از نظر او واحدي از موقعيت - همچون نقش اجتماعى - است كه يک بازيگر انسانى آن را اشغال مىكند و بر مبناى معانى حمل شده بر آن، عناصر فرهنگىِ خاصى را مىپذيرد و يا | ||
| + | طرد مىكند. چنان كه آشكار است، تعريف بورديو بيشتر بر توليد و تكثير عناصر فرهنگى خاصى مانند آثار هنرى و ادبى متمركز شده است، و بيش از آن كه نظري هاى عام دربارهى تحولات فرهنگى - در تمام سطوحش - باشد مدلى است تخصصى در جامعه شناسى هنر و ادبيات. | ||
| − | + | [[مضمون]] | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | 4 .تمام آنچه گذشت، جداى از مفاهيمى بود كه متفكران حوزهى علوم | |
| − | + | انسانى براى برچسب زدن به واحدهاى بزرگتر يا كوچکترِ فرهنگى ابداع | |
| − | + | كردهاند. از ميان كسانى كه به واحدهاى خُردتر فرهنگى عالقهمند بودند، | |
| − | + | مىتوان به ويتگنشتاينِ دورهى نخست اشاره كرد | |
| − | + | كه به همراه پيروانش 94 | |
| − | + | در حلقهى وين، گزارههاى رسيدگىپذير را به عنوان واحدِ حمل معنا و | |
| − | + | . متفكر ديگرى | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
نسخهٔ ۲۵ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۳۳
تعریف جدید ریچارد داوکینز از سیستم های تکاملی
عادتواره
جامعه شناسان زيستى و زيستشناسان تنها كسانى نبودند كه براى دستيابى به تعريفى تحليلى از عنصر فرهنگى كوشيدند. يكى از بانفوذترين تعريف هاى ديگرى كه از عنصر فرهنگى ارائه شده است به آثار پيِر بورديو مربوط مىشود. بورديو در كتاب مهمش، ميدانِ توليد فرهنگ، مفهومى به نام «عادتواره» را معرفى كرده است.بورديو اين واژه را به عنوان برچسبى براى يک موقعيت اجتماعى خاص - نقش، طبقه، شرايط تعيين كنندهى رفتار و... - در نظر مىگيرد كه توليد يک واحد معنادارِ رفتار اجتماعى را ممكن مىسازد. اين جايگاه هاى جامعه شناختى بسته به شرايطى كه فرد خويش را در آن مىيابد تغيير مىكنند و در اندركنش با موقعيت ساير افرادِ حاضر در فضاى ذهنىِ كنشگر محتوا و شكلِ كنش وى را تعيين مىنمايند.
بورديو تعريف خود را با نقد رويكردهاى سنتى و كلاسيک به عناصر فرهنگى آغاز مىكند. به گمان او رويكرد رايج كنونى، كه هر عنصر فرهنگى را به خالقش نسبت مىدهد و آن را در شبكه ى روابط انسانى ميان مؤلف و آشنايانش تحليل مىكند، نارسا و ناقص است. آنچه او پيشنهاد مىكند، بررسى كردنِ خودِ اثر در زمينه ى آثار فرهنگى ديگرى است، كه پيكره هايى كلانتر همچون سبکها و مكتبها را باز مىسازند. به گمان بورديو، براى تحليل پويايیِ اين عناصر فرهنگى بايد به بررسى مجموعه اى از شاخصهاى جامعه شناختى پرداخت كه پذيرش يا عدم پذيرش يک عنصر فرهنگى را در جمعيت هاى انسانى تعيين مىكنند. او اين شاخصها را بر مبناى توزيع قدرت در طبقات گوناگون اجتماعى و چالش هاى حاكم بر طرفهاى درگير در جنگ قدرت تفسير مىكند. عادتواره از نظر او واحدي از موقعيت - همچون نقش اجتماعى - است كه يک بازيگر انسانى آن را اشغال مىكند و بر مبناى معانى حمل شده بر آن، عناصر فرهنگىِ خاصى را مىپذيرد و يا طرد مىكند. چنان كه آشكار است، تعريف بورديو بيشتر بر توليد و تكثير عناصر فرهنگى خاصى مانند آثار هنرى و ادبى متمركز شده است، و بيش از آن كه نظري هاى عام دربارهى تحولات فرهنگى - در تمام سطوحش - باشد مدلى است تخصصى در جامعه شناسى هنر و ادبيات.
4 .تمام آنچه گذشت، جداى از مفاهيمى بود كه متفكران حوزهى علوم
انسانى براى برچسب زدن به واحدهاى بزرگتر يا كوچکترِ فرهنگى ابداع
كردهاند. از ميان كسانى كه به واحدهاى خُردتر فرهنگى عالقهمند بودند،
مىتوان به ويتگنشتاينِ دورهى نخست اشاره كرد
كه به همراه پيروانش 94
در حلقهى وين، گزارههاى رسيدگىپذير را به عنوان واحدِ حمل معنا و
. متفكر ديگرى
