شناسنده - انتخابگر - کنشگر: تفاوت بین نسخهها
از ویکی زروان
(←تمرین) |
(←اصل سه چهرگی روان) |
||
(۳ ویرایش میانی توسط یک کاربر نشان داده نشدهاست) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | == | + | ==اصل سه چهرگی روان== |
− | در سطح روانی نظام پایه، سیستم شخصیتی [[من]] است که از سه [[زیرسیستم]] اصلی تشکیل یافته است: | + | در [[سطح روانی]] نظام پایه، [[سیستم]] شخصیتی [[من]] است که از سه [[زیرسیستم]] اصلی تشکیل یافته است: |
− | :'''نخست:''' زیر سیستم شناسنده که داده های حسی را از جهان خارج دریافت کرده و با پردازش آن تصویری از [[هستی]] را پدید می | + | :'''نخست:''' زیر سیستم شناسنده که داده های حسی را از جهان خارج دریافت کرده و با پردازش آن تصویری از [[هستی]] را پدید می آورد |
− | :'''دوم:''' [[دستگاه انتخابگر]] که محتوای [[قلبم]] [[چیز]]ها و [[رخداد]]ها را ارزیابی میکند و به ارزشداوری در مورد افراد و کردارها دست می یازد. این زیرسیستم همین کار را در مورد گزینه های رفتاری پیشاروی [[سیستم]] نیز به انجام میرساند و به این ترتیب تصمیم گیری در مورد رفتارِ بعدی من را نیز بر عهده دارد. | + | <br /> |
− | + | ||
+ | :'''دوم:''' [[دستگاه انتخابگر]] که محتوای [[قلبم]] [[چیز]]ها و [[رخداد]]ها را ارزیابی میکند و به ارزشداوری در مورد افراد و کردارها دست می یازد. این زیرسیستم همین کار را در مورد گزینه های رفتاری پیشاروی [[سیستم]] نیز به انجام میرساند و به این ترتیب تصمیم گیری در مورد رفتارِ بعدی من را نیز بر عهده دارد. | ||
+ | <br /> | ||
+ | :'''سوم:''' زیرسیستم کنشگر راهبردهای رفتاری برای اجرای این گزینه ی رفتاری را تشخیص داده، ناوبری کرده، و مدیریت می نماید. | ||
+ | <br /> | ||
+ | <br /> | ||
− | == | + | ==دوانگاری== |
* باور به این که من از دو بعدِ متمایزِ جسم و روح تشکیل یافته، باعث میشود تا [[سطح روانی]] نکاویده و تحلیل ناشده باقی بماند و روندها و جریانهای درونی آن مبهم و تاریک فرض شوند. | * باور به این که من از دو بعدِ متمایزِ جسم و روح تشکیل یافته، باعث میشود تا [[سطح روانی]] نکاویده و تحلیل ناشده باقی بماند و روندها و جریانهای درونی آن مبهم و تاریک فرض شوند. | ||
− | + | <br /> | |
+ | * نسخه ای مدرن از این توهم آن است که متغیری بنیادین اما دسترسی ناپذیر و سخت مبهم ـ مانند '''ناخودآگاه''' ـ را به عنوان جانشینی برای روحِ سنتی فرض کنیم و بخش عمده ی کارکردهای روانی را به آن نسبت دهیم. | ||
+ | <br /> | ||
+ | <br /> | ||
− | == | + | ==[[تله]] ی [[کَسْويش]]== |
− | + | * تفکیک نکردن سه زیرسیستم [[سطح روانی]] و دست نیافتن به مدلی در مورد سازوکارهای جاری در آن، سطح روانی را از دسترس تحلیل و مدیریت دور میسازد. | |
+ | <br /> | ||
− | == | + | ==[[راهبرد]] [[چیستا]]== |
− | + | * درهم تنیده دانستنِ [[گیتی]] و [[مینو]] به یکپارچگی [[ساختار]] و [[کارکرد]] سطح روانی و سایر سطوح منتهی میشود و به این شکل راه بر فهم سطح روانی و زیرسیستمهای آن گشوده میگردد. | |
− | == | + | ==پرسش== |
* چرا این سه زیرسیستم برای سطح روانی در نظر گرفته شده اند؟ | * چرا این سه زیرسیستم برای سطح روانی در نظر گرفته شده اند؟ | ||
* آیا ما به ازای آن را در جانوران نیز میتوان تشخیص داد؟ | * آیا ما به ازای آن را در جانوران نیز میتوان تشخیص داد؟ | ||
سطر ۲۶: | سطر ۳۵: | ||
− | == | + | ==تمرین== |
* یک کردار ساده ی خود و دیگران را در نظر بگیرید و مسیرهای روانی منتهی به بروز آن را تحلیل کنید. | * یک کردار ساده ی خود و دیگران را در نظر بگیرید و مسیرهای روانی منتهی به بروز آن را تحلیل کنید. | ||
* آیا مدل سه چهره ی روان برای فهم آن کارآیی دارد؟ | * آیا مدل سه چهره ی روان برای فهم آن کارآیی دارد؟ | ||
[[File:56.JPG|center]] | [[File:56.JPG|center]] |
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۳۸
اصل سه چهرگی روان
در سطح روانی نظام پایه، سیستم شخصیتی من است که از سه زیرسیستم اصلی تشکیل یافته است:
- نخست: زیر سیستم شناسنده که داده های حسی را از جهان خارج دریافت کرده و با پردازش آن تصویری از هستی را پدید می آورد
- دوم: دستگاه انتخابگر که محتوای قلبم چیزها و رخدادها را ارزیابی میکند و به ارزشداوری در مورد افراد و کردارها دست می یازد. این زیرسیستم همین کار را در مورد گزینه های رفتاری پیشاروی سیستم نیز به انجام میرساند و به این ترتیب تصمیم گیری در مورد رفتارِ بعدی من را نیز بر عهده دارد.
- سوم: زیرسیستم کنشگر راهبردهای رفتاری برای اجرای این گزینه ی رفتاری را تشخیص داده، ناوبری کرده، و مدیریت می نماید.
دوانگاری
- باور به این که من از دو بعدِ متمایزِ جسم و روح تشکیل یافته، باعث میشود تا سطح روانی نکاویده و تحلیل ناشده باقی بماند و روندها و جریانهای درونی آن مبهم و تاریک فرض شوند.
- نسخه ای مدرن از این توهم آن است که متغیری بنیادین اما دسترسی ناپذیر و سخت مبهم ـ مانند ناخودآگاه ـ را به عنوان جانشینی برای روحِ سنتی فرض کنیم و بخش عمده ی کارکردهای روانی را به آن نسبت دهیم.
تله ی کَسْويش
- تفکیک نکردن سه زیرسیستم سطح روانی و دست نیافتن به مدلی در مورد سازوکارهای جاری در آن، سطح روانی را از دسترس تحلیل و مدیریت دور میسازد.
راهبرد چیستا
- درهم تنیده دانستنِ گیتی و مینو به یکپارچگی ساختار و کارکرد سطح روانی و سایر سطوح منتهی میشود و به این شکل راه بر فهم سطح روانی و زیرسیستمهای آن گشوده میگردد.
پرسش
- چرا این سه زیرسیستم برای سطح روانی در نظر گرفته شده اند؟
- آیا ما به ازای آن را در جانوران نیز میتوان تشخیص داد؟
- آیا میتوان زیرسیستمهای دیگری را نیز به این مجموعه افزود یا یکی از آنها را به دیگران فرو کاست؟
- آیا میتوان هریک از این بخشها را به منطقه ی خاصی از دستگاه عصبی مربوط دانست و جای آن را بر کالبدِ سطح زیستی نشان داد؟
تمرین
- یک کردار ساده ی خود و دیگران را در نظر بگیرید و مسیرهای روانی منتهی به بروز آن را تحلیل کنید.
- آیا مدل سه چهره ی روان برای فهم آن کارآیی دارد؟