گرایش-تعلیق
از ویکی زروان
اصل گرايش
- من در سطح فرهنگی می تواند بر اساس راهبردی انتخاب شده و درونزاد از منش هایی خاص برخوردار شود، چارچوب ها و قالب های ذهنی ویژه ای را که به نظرش درست تر و کارآمدتر می رسند برگزیند، و از ترکیب تمام منشهایی که تصاحب کرده، جایگاه و موضعی مشخص برای فهم و تولید معنا برسازد.
- رگه ی مشترک در میان تمام این کارکردها، گرایش و سوگیری مشخص و خودمختارانه ی من در برابر معناهای گوناگون و منشهای متفاوت است.
توهم تعلیق
- گریز از اعلام موضع و تشکیل جبهه ای مشخص در سپهر فرهنگ، با این بهانه ممکن می شود که پایبندی به چارچوبها یا قالب های فکری مشخصی را زیانمند و محدودکننده ی آزادی فرض کنیم.
- این فرض که امکانِ تعلیق معنا وجود دارد، از نادیده انگاشتنِ این حقیقت ناشی می شود که خودِ تعلیق و خودداری از اعلام موضع، در نهایت نوعی معناست و شکلی از اعلام موضع محسوب می شود.
- اما موضعی سست و شکننده که به همین دلیل یارای دفاع از خود را ندارد و به ناگزیر خودِ تاب نیاوردنش در برابر نقدها را به عنوان ویژگی اصلی اش می پذیرد و می ستاید.
تله ی مَرشون
- درآمیختن تمام معناها با یکدیگر، استفاده ی سطحی از همه ی آنها و پرهیز از نقد ریشه ای و اعلام موضع در برابر آنها، با این قصد که آزادی عملِ من در سپهر اندیشه حفظ شود.
- این کار در نهایت به محرومیت از بهره گیری درست و عمیق از منشها و معانی منتهی میشود و ابهامی را در قلمروی معنا حاکم میسازد که به سایر سطوح نیز نشت می کند و امکان صورتبندی آرمانی و اهداف را از بین می برد.
- در نتیجه من توسط کشکولی از منشهای بی ربط تسخیر می شود، بی آنکه توانایی تأثیرگذاری بر این سطح از فراز را داشته باشد.
راهبرد اَرَشتاد
- اعلام موضع و مرزبندی موقعیت خویش در سپهر فرهنگ، بهره گیری آزادانه از تمام منشها و معانی موجود، و داوری و اعلام موضع در موردشان، به شکلی که نقدِ عناصر ناخواسته و توسعه ی منش های برگزیده ممکن گردد.
- تنها از این مسیر است که من میتواند در سطح فرهنگی دگرگونیِ معناداری ایجاد کند.
پرسش
- آیا میان تعلیق و نادانی ارتباطی وجود دارد؟
- آیا میتوان گرایش را با حضور و تعلیق را با غیاب مربوط دانست؟
- نگرش نویسندگان پسامدرن چه ارتباطی به این حرف ها دارد؟
- آیا دیدگاهی همتای آن در روزگار سنتی هم وجود داشته است؟
- آیا امکانِ طردِ کامل تعلیق یا گرایش وجود دارد؟
- یا این که این دو در نهایت تا حدودی به هم آمیخته اند؟
تمرین
- اشکال گوناگون پرهیز از موضعگیری در سپهر فرهنگی را تشخیص دهید.
- خودتان در چه زمینه هایی به تعلیق دست می زنید؟
- در چه زمینه هایی در حوزه ی فرهنگی فعال و موفق هستید؟
- آیا در آن زمینه ها تعلیق می بینید یا گرایش؟