سی جفت متضاد معنایی: تفاوت بین نسخه‌ها
از ویکی زروان
(←شش جم شناخت شناسانه) |
|||
| (۱۷ ویرایش میانی توسط یک کاربر نشان داده نشده‌است) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
===نه جم هستی شناسانه=== | ===نه جم هستی شناسانه=== | ||
| − | + | * [[وجود - عدم]]: چرا [[هستی]] چنین [[پویا]] و گذرا و شکننده است؟ آیا [[نیستی]] هم در [[تقارن]] و [[رقابت]] با آن، هست؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[گیتی - مینو]]: آیا ساحت اندیشه و [[روح]] از قلمرو جسم و [[تن]] جداست؟ ارتباط میان عالم محسوس با معقول، ملک با ملکوت و ماده با [[معنا]] چگونه است؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[وحدت - کثرت]]: هستی امری یکپارچه است یا چندپاره و واگرا و نامنسجم؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[جزء- کل]]: اجزای چندگانه ی خُرد چگونه با هم ترکیب میشوند و کلیت های یکپارچه ی کلان را ایجاد می کنند؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[زمان]] [[کرانمند - بیکرانه]]: زمان حالِ نقطه ایست یا پیوستار خطیِ گذشته-آینده؟ اکنون چه ارتباطی با ازل-ابد برقرار میکند؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[فراز - پست]]: آیا وجود [[سلسله مراتبی]] کیفی دارد؟ مراتب والا یا فروپایه ی این لایه بندی چه ماهیتی دارد و چرا چنین است؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[مقدس - نامقدس]]: چیستی و ماهیت و جوهر امر قدسی و دلیل مرزبندی اش با امور نامقدس؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[روشنایی - تاریکی]]: آیا نور و ظلمت را می توان استعاره ای یا جوهری برای هستی و نیستی دانست؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[زیبا- زشت]]: چه ارتباطی میان امر قدسی و امر زیبا وجود دارد؟ پیوند میان مهر و زیبایی چیست؟ | |
<br /> | <br /> | ||
<br /> | <br /> | ||
===نه جم انسان شناسانه=== | ===نه جم انسان شناسانه=== | ||
| − | + | * [[انسان-جهان]]: چیستی و کیستی انسان و جایگاهش در نظام هستی؟ عالم اکبر و اصغر چه تناسبی با هم دارند؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[جبر-اختیار]]: کردارهای انسانی بر اساس اراده ی آزاد انتخاب میشود ، یا توسط نیرویی برتر تعیین میگردد؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[بقا-فنا]]: مرگ و زندگی چه جوهری دارند؟ انسان و امر قدسی چطور با جاودانگی یا زوال پیوند برقرار می کنند؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[لذت-رنج]]: استیلای امر قدسی، نظام اخلاقی، سیر و سلوک و اندرکنش با خداوند بیشتر با لذت پیوند خورده یا رنج؟ حال قبض و بسط چطور از آن برمآید؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[من-نهاد]]: شخص و ساخت های اجتماعی چطور به هم چفت و بست میشوند؟ دوقطبی هایی مثل من-ما و شخص-خلق و خلوت-جلوت چگونه از این بستر زاییده می شوند؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[زنانه-مردانه]]: جوهر جنسیت چیست؟ در چه دامنه ای دوقطبی زنانه و مردانه اعتبار دارد؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[جنگیدن-زادن]]: راهبردهای حرکت از [[وضعیت موجود]] به [[مطلوب]] چطور با دو مسیر ستیزه جویی و پرورندگی پیوند می خورد؟ آیا جنگیدن مردانه و زاییدن زنانه است؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[مغ-صوفی]]: سلوک به سمت امرقدسی/ حقیقت/ وضعیت مطلوب چگونه در قالب [[انگاره]] های فردی تبلور پیدا می کند؟ آیا میتوان برای مسیرهای [[عقلانی]] و [[شهودی]] دستیابی به کمال صورت هایی آرمانی در بافت مغ و صوفی تعریف کرد؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[وصل-فصل]]: ارتباط انسان و خداوند به چه شکلی است؟ به کدام یک بیشتر شبیه است: پیوند دو دوست، دو جنگاور، یا ارباب و بنده؟ نزدیکی به امر قدسی و تقرب به خداوند چگونه ممکن است و چه معنایی دارد؟ | |
| + | <br /> | ||
<br /> | <br /> | ||
| + | ===شش [[جم]] اخلاقی=== | ||
| − | + | * [[خیر- شر]]: مرزبندی میان نیک و بد چگونه ممکن میشود و اخلاق چطور بر مبنای آن استوار میگردد؟ | |
| − | + | <br /> | |
| − | + | ||
| − | + | * [[موجود- مطلوب]]: وضعیت تحقق یافته و آنچه آماج قصد قرار میگیرد چطور از هم جدا میشوند؟ فرایند انتقال از اولی به دومی چطور در پرتو مفاهیمی مثل خواست و همت و طلب ممکن میشود؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[خدا- شیطان]]: قلمرو مینویی یکپارچه است یا دوپاره؟ آیا خیر و شر گرانیگاه هایی غایی در قلمرو معنا و ذهن دارند یا نه؟ | |
| − | + | <br /> | |
| − | + | ||
| − | + | * [[قدرت- سستی]]: اعمال زور برای دگرگون کردن هستی با قدرت چه پیوندی برقرار میکند؟ در انسان و خداوند این عامل چگونه نمود می یابد؟ صفات جمالیه و جلالیه چطور از آن برمی خیزد؟ | |
| + | <br /> | ||
| − | + | * [[مهر- کین]]: خاستگاه و ماهیت مهر چیست و چرا نیرویی مقابلش مثل کین در کار است؟ آیا نیرویی فراگیر در هستی است، یا تنها عاطفه ای و هیجانی زودگذر؟ ماهیت عشق الهی چیست؟ | |
| + | <br /> | ||
| + | |||
| + | * [[کمال- پستی]]: نقص و کاستی در نظام کائنات و انسان چطور توجیه می شود؟ روند دگردیسی آن به سوی کمال چگونه ممکن میگردد و چه مسیرهایی دارد؟ | ||
<br /> | <br /> | ||
<br /> | <br /> | ||
===شش جم شناخت شناسانه=== | ===شش جم شناخت شناسانه=== | ||
| − | + | * [[حضور- غیاب]]: دوقطبی [[هستی- نیستی]] در پیوند با »من« چطور به حضور و غیاب میانجامد؟ وصال و فراق چگونه در این زمینه تعریف می شود؟ | |
| − | + | <br /> | |
| − | + | ||
| − | + | * [[عقلانیت- شهود]]: راه دریافت حقیقت یگانه است یا دوپاره؟ مسیر عقالنی یا شهودی فهم چه شباهتها و تفاوتهایی با هم دارند؟ مسیر اشراق و تعقل سازگارند یا با هم تضاد دارند؟ | |
| − | + | <br /> | |
| − | + | ||
| + | * [[زبان- رمز]]: معنا چگونه در زبان صورتبندی می شود؟ ماهیت هستی شناسانه و شناخت شناسانه ی زبان چیست؟ | ||
| + | <br /> | ||
| + | |||
| + | * [[فاش- راز]]: آیا معنا لایه بندی و پیش و پشت دارد؟ چطور میشود از سطح معنا به ژرفای آن نفوذ کرد؟ زند کردن و تفسیر چه قواعدی دارد و در چه دامنه ای مجاز است؟ | ||
| + | <br /> | ||
| + | |||
| + | * [[راست- دروغ]]: در نقطه ی تماس هستی و شناخت، [[وجود/ عدم]] و [[زبان/ رمز]] چطور با هم ترکیب میشوند؟ گفتار راست و دروغ در این میانه چگونه زاده میشود؟ پیوند آن با [[حق/ باطل]] چیست؟ | ||
| + | <br /> | ||
| + | |||
| + | * [[شک- یقین]]: آیا می توان به حقیقتی قطعی دست یافت؟ چطور می توان در برابر حقایق مشکوک قاطعانه رفتار کرد؟ دوقطبی [[تعصب/ رواداری]] چگونه در این میان تعریف می شوند؟ | ||
| + | <br /> | ||
| + | <br /> | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۰۵
نه جم هستی شناسانه
- گیتی - مینو: آیا ساحت اندیشه و روح از قلمرو جسم و تن جداست؟ ارتباط میان عالم محسوس با معقول، ملک با ملکوت و ماده با معنا چگونه است؟
- وحدت - کثرت: هستی امری یکپارچه است یا چندپاره و واگرا و نامنسجم؟
- جزء- کل: اجزای چندگانه ی خُرد چگونه با هم ترکیب میشوند و کلیت های یکپارچه ی کلان را ایجاد می کنند؟
- زمان کرانمند - بیکرانه: زمان حالِ نقطه ایست یا پیوستار خطیِ گذشته-آینده؟ اکنون چه ارتباطی با ازل-ابد برقرار میکند؟
- فراز - پست: آیا وجود سلسله مراتبی کیفی دارد؟ مراتب والا یا فروپایه ی این لایه بندی چه ماهیتی دارد و چرا چنین است؟
- مقدس - نامقدس: چیستی و ماهیت و جوهر امر قدسی و دلیل مرزبندی اش با امور نامقدس؟
- روشنایی - تاریکی: آیا نور و ظلمت را می توان استعاره ای یا جوهری برای هستی و نیستی دانست؟
- زیبا- زشت: چه ارتباطی میان امر قدسی و امر زیبا وجود دارد؟ پیوند میان مهر و زیبایی چیست؟
نه جم انسان شناسانه
- انسان-جهان: چیستی و کیستی انسان و جایگاهش در نظام هستی؟ عالم اکبر و اصغر چه تناسبی با هم دارند؟
- جبر-اختیار: کردارهای انسانی بر اساس اراده ی آزاد انتخاب میشود ، یا توسط نیرویی برتر تعیین میگردد؟
- بقا-فنا: مرگ و زندگی چه جوهری دارند؟ انسان و امر قدسی چطور با جاودانگی یا زوال پیوند برقرار می کنند؟
- لذت-رنج: استیلای امر قدسی، نظام اخلاقی، سیر و سلوک و اندرکنش با خداوند بیشتر با لذت پیوند خورده یا رنج؟ حال قبض و بسط چطور از آن برمآید؟
- من-نهاد: شخص و ساخت های اجتماعی چطور به هم چفت و بست میشوند؟ دوقطبی هایی مثل من-ما و شخص-خلق و خلوت-جلوت چگونه از این بستر زاییده می شوند؟
- زنانه-مردانه: جوهر جنسیت چیست؟ در چه دامنه ای دوقطبی زنانه و مردانه اعتبار دارد؟
- جنگیدن-زادن: راهبردهای حرکت از وضعیت موجود به مطلوب چطور با دو مسیر ستیزه جویی و پرورندگی پیوند می خورد؟ آیا جنگیدن مردانه و زاییدن زنانه است؟
- مغ-صوفی: سلوک به سمت امرقدسی/ حقیقت/ وضعیت مطلوب چگونه در قالب انگاره های فردی تبلور پیدا می کند؟ آیا میتوان برای مسیرهای عقلانی و شهودی دستیابی به کمال صورت هایی آرمانی در بافت مغ و صوفی تعریف کرد؟
- وصل-فصل: ارتباط انسان و خداوند به چه شکلی است؟ به کدام یک بیشتر شبیه است: پیوند دو دوست، دو جنگاور، یا ارباب و بنده؟ نزدیکی به امر قدسی و تقرب به خداوند چگونه ممکن است و چه معنایی دارد؟
شش جم اخلاقی
- خیر- شر: مرزبندی میان نیک و بد چگونه ممکن میشود و اخلاق چطور بر مبنای آن استوار میگردد؟
- موجود- مطلوب: وضعیت تحقق یافته و آنچه آماج قصد قرار میگیرد چطور از هم جدا میشوند؟ فرایند انتقال از اولی به دومی چطور در پرتو مفاهیمی مثل خواست و همت و طلب ممکن میشود؟
- خدا- شیطان: قلمرو مینویی یکپارچه است یا دوپاره؟ آیا خیر و شر گرانیگاه هایی غایی در قلمرو معنا و ذهن دارند یا نه؟
- قدرت- سستی: اعمال زور برای دگرگون کردن هستی با قدرت چه پیوندی برقرار میکند؟ در انسان و خداوند این عامل چگونه نمود می یابد؟ صفات جمالیه و جلالیه چطور از آن برمی خیزد؟
- مهر- کین: خاستگاه و ماهیت مهر چیست و چرا نیرویی مقابلش مثل کین در کار است؟ آیا نیرویی فراگیر در هستی است، یا تنها عاطفه ای و هیجانی زودگذر؟ ماهیت عشق الهی چیست؟
- کمال- پستی: نقص و کاستی در نظام کائنات و انسان چطور توجیه می شود؟ روند دگردیسی آن به سوی کمال چگونه ممکن میگردد و چه مسیرهایی دارد؟
شش جم شناخت شناسانه
- حضور- غیاب: دوقطبی هستی- نیستی در پیوند با »من« چطور به حضور و غیاب میانجامد؟ وصال و فراق چگونه در این زمینه تعریف می شود؟
- عقلانیت- شهود: راه دریافت حقیقت یگانه است یا دوپاره؟ مسیر عقالنی یا شهودی فهم چه شباهتها و تفاوتهایی با هم دارند؟ مسیر اشراق و تعقل سازگارند یا با هم تضاد دارند؟
- زبان- رمز: معنا چگونه در زبان صورتبندی می شود؟ ماهیت هستی شناسانه و شناخت شناسانه ی زبان چیست؟
- فاش- راز: آیا معنا لایه بندی و پیش و پشت دارد؟ چطور میشود از سطح معنا به ژرفای آن نفوذ کرد؟ زند کردن و تفسیر چه قواعدی دارد و در چه دامنه ای مجاز است؟
- راست- دروغ: در نقطه ی تماس هستی و شناخت، وجود/ عدم و زبان/ رمز چطور با هم ترکیب میشوند؟ گفتار راست و دروغ در این میانه چگونه زاده میشود؟ پیوند آن با حق/ باطل چیست؟
- شک- یقین: آیا می توان به حقیقتی قطعی دست یافت؟ چطور می توان در برابر حقایق مشکوک قاطعانه رفتار کرد؟ دوقطبی تعصب/ رواداری چگونه در این میان تعریف می شوند؟
