حالت - موقعیت - حرفه - اسوه
اصل نمايش
نمایش، آن الگویى از رفتار است که توسط نقش تعیین مى شود و در هر برش زمانی در برابر دیگرى اجرا مى شود.
نمایش سویه ی ملموس و تجربه پذیرِ نقش است.
نقش به تنهایی مجموعه ای از قواعد و چارچوب های رفتاری است که در ارتباط با موقعیتهای انتزاعی اجتماعی تعریف می شود.
آنچه که به راستی در سپهر اجتماعی جاری میشود و اندرکنش میان من و دیگری را ممکن میسازد، نمایش است.
نمایش از قواعد نقش پیروی میکند اما بسته به پیچیدگی شرایط درجه ای از آزادی و محدوده ای از خلاقیت را در اختیار کنشگر قرار میدهد.
قواعد پایه ی نقش در هنگام ایفای نمایش با قوانین حاکم بر کنش متقابل اجتماعی در می آمیزند و این ترکیب است که الگوی نمایش را تعیین میکند.
نمایش در سطح زیستی با حالت کالبد، در سطح روانی با موقعیت بیان شده ی من، در سطح اجتماعی با حرفه ای که من بر عهده گرفته، و در سطح فرهنگی با اسوه ی حاکم بر نمایشِ اجرا شده، همتاست.
ویژگیهاى نمایش عبارتند از:
- الف) تماشاچى نمایش همواره دیگرى یا دیگرىِ تعمیم یافته است.
- ب)نمایش صحنه و عناصر تصویرى خاصِ نشانگر نوع نمایش را در زمینه ى اطرافش مى طلبد.
- ج) آغاز و پایان نمایش توسط رفتارهایى قراردادى و نمادین علامت گذارى مى شوند.
- د) موفقیتِ نمایش به تدریج به نمادهاى معرف آن فروکاسته مى شوند.
توهم هنرپیشه
- زندگی جز نمایشی که اجرایش میکنیم نیست.
- نمایش واقعیترین بروزِ رفتاری من است.
- از این رو تمام متغیرها، خواستها و منابع باید برای ایفای درست و شایسته ی نمایش به کار گرفته شوند.
تله ی معرکه گیر
- دیگری است که کامیابی یا شکستِ نمایش من را تعیین می کند، و نمایش در درجه ی اول برای دیگری است که اجرا میشود.
- در نتیجه خواست من، معنای کردارهای نمایشی برای من، و ارتباط آن با مرکزِ من در حاشیه قرار دارند و فاقد اهمیت تلقی می شوند.
راهبرد سیاوش
- نمایش به من تعلق دارد، نه من به نمایش.
- پس من امکانِ بازنویسی، بازسازی، و نقضِ نمایشهای جاری را دارد و میتواند بسته به میل و توانایی خود نمایشهایی تازه را تعریف کند.
پرسش
- قوانین پایه ی حاکم بر نمایش چیست؟
- نمایش در کودکان از چه سنی شروع میشود؟
- آیا شرایطی را میشناسید که من در آن نمایش اجرا نکند؟
- وقتی من تنهاست برای چه کسی نمایش اجرا میکند؟
تمرین
- نمایشهایتان را فهرست کنید.
- میتوانید به عنوان راهنما به نقشهایتان مراجعه کنید.
- در اجرای این نمایشها تا چه پایه موفق هستید؟
- متغیرهای تعیین کامیابی این نمایشها و نقاط قوت و ناتوانی خود را در دستیابی بدان تشخیص دهید.